สิทธิการเลือกพระสันตะปาปาเป็นของ "พระคาร์ดินัล" แห่งพระศาสนจักรโรมเท่านั้น  ยกเว้นพระคาร์ดินัลที่มีอายุครบ  80  ปีบริบูรณ์ก่อนวันที่พระสันตะปาปาสวรรคต จำนวนพระคาร์ดินัลมากที่สุดที่จะลงคะแนนเลือกนั้นต้องไม่เกิน 120  องค์ ส่วนบรรดาบรรพชิตสูงศักดิ์อื่นๆ หรืออำนาจของบรรดาฆราวาส  ไม่มีสิทธิแทรกแซงการเลือกตั้งแต่อย่างเด็ดขาด

กรณีตำแหน่งประมุขสูงสุดของพระศาสนจักรโรมันคาทอลิกว่างเว้นลง  ในขณะที่มีการประชุมสมัชชาสังคายนาสากล  หรือการประชุมซีโนดของพระสังฆราชที่กำลังมีขึ้นที่กรุงโรม หรือที่ใดในโลกก็ตาม  การเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่นั้นสงวนไว้เฉพาะบรรดาพระคาร์ดินัลที่มีสิทธิ์เลือกตั้งเท่านั้น  ไม่ใช่จากที่ประชุมสภาสังคายนาหรือที่ประชุมซีโนดพระสังฆราช ถ้าหากผู้ใดตัดเติมเสริมต่อเกี่ยวกับสิทธิของผู้เลือกนี้ถือว่าเป็นโมฆะ

กรณีที่การประชุมพระสังคายนาหรือซีโนด ดำเนินอยู่จนถึงจุดใดก็ตาม  เมื่อที่ประชุมได้รับแจ้งถึงการสวรรคตของพระสันตะปาปาการประชุดดังกล่าวต้องหยุดลงตามกฎหมายที่ประกาศไว้  แม้ว่าการตระเตรียมกฤษฎีกาต่างๆ หรือกฎหมายต่างๆ  พร้อมจะประกาศหรือได้รับการรับรองจากที่ประชุมแล้วก็ตามก็จะระงับลงทันที จนกระทั่งพระสันตะปาปาองค์ใหม่ที่ได้รับการเลือกอย่างถูกต้องตามกฎหมายจะประกาศอย่างเป็นทางการให้มีการประชุมต่อไป

กรณีที่พระคาร์ดินัลองค์หนึ่งได้รับการแต่งตั้ง  และประกาศต่อหน้าพระคาร์ดินัล  แต่ว่ายังไม่ได้รับหมวกแดง แหวนประจำตำแหน่งและพิธีสาบานตน พระคารดินัลผู้นั้นมีสิทธิในการเลือกตั้ง  ในทางกลับกันพระคาร์ดินับซึ่งขอลาออกจากตำแหน่งหน้าที่อย่าถูกต้องตามกฎหมาย หรือได้รับการอนุมัติเห็นชอบจากพระสันตะปาปาแล้ว ท่านไม่มีสิทธิในการเลือกตั้ง ขณะที่พระสันตะปาปาสวรรคตคณะพระคาร์ดินัล ไม่สามารถรับผู้นั้นกลับเข้ามาได้อีก

ในขณะที่ตำแหน่งพระสันตะปาปาว่างลงอย่างถูกต้องตามกฎหมาย พระคาร์ดินัลที่มีสิทธิเลือกตั้ง  ปรากฏตัวรวมกันอยู่นั้นต้องรอถึง 15 วันเต็ม  ในกรณีที่พระคาร์ดินัลบางองค์    ยังไม่ได้มา ถ้าหากมีเหตุการณ์สำคัญฉุกเฉินจริงๆ คณะพระคาร์ดินัลสามารถอนุญาติเลื่อนเวลาการเริ่มเลือกตั้งได้อีก  2 วัน  ถ้าหากวันเวลาล่วงเลยไปถึง 20 วัน  หลังจากวันที่พระ  คณะพระคาร์ดินัลสามารถอนุญาตเลื่อนเวลาการเริ่มเลือกตั้งได้อีก 2  วัน ถ้าหากวันเวลาล่วงเลยไปถึง  20  วัน หลังจากวันที่พระสันตะปาปาสวรรคต  บรรดาพระคาร์ดินัลมีสิทธิ์เลือกอยู่  ณ   ที่นั้น จำเป็นต้องเริ่มขั้นตอนการปฏิบัติการเลือกตั้ง

พระคาร์ดินัลที่เป็นหัวหน้า (Dean) หรือตัวแทนของท่าน  เป็นผู้เรียกบรรดาพระคาร์ดินัลทั้งหมด เพื่อการเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่  บรรดาพระคาร์ดินัลต้องมีความนอบน้อมต่อการประกาศเรียก  เพื่อการนี้ ยกเว้นพระคาร์ดินัลผู้นั้นป่วยหนักจริงๆ หรือมีอุปสรรคสำคัญมาขัดขวางทำให้ไม่สามารถตอบสนองการเรียกประชุมได้  อย่างไรก็ตามคณะพระคาร์ดินัลจำต้องได้รับทราบเหตุผลในเรื่องนี้

ในกรณีที่พระคาร์ดินัลบางองค์มีสิทธิเลือกมาถึงช้า ในการรวมกลุ่มกับท่านอื่นๆ  แต่ว่าก่อนขั้นตอนที่พระสันตะปาปาองค์ใหม่จะได้รับเลือก ให้ถือว่าท่านเหล่านั้นได้รับอนุญาตให้ร่วมในขบวนการเลือกได้  ณ ขั้นตอนที่ดำเนินอยู่ในขณะนั้น

กรณีที่พระคาร์ดินัลองค์หนึ่งที่มีสิทธิโหวต แต่การปฏิเสธที่จะเข้าไปในรัฐวาติกัน  เพื่อร่วมการเลือกตั้ง หรือเมื่อการเลือกตั้งได้เริ่มขึ้นแล้ว  พระคาร์ดินัลองค์หนึ่งปฏิเสธที่จะอยู่ที่นั่น และขอลาออกจากหน้าที่โดยปราศจากเหตุผลการป่วย  ซึ่งได้รับการรับรองจากแพทย์ภายใต้คำสาบาน  และได้รับการยืนยันจากพระคาร์ดินัลส่วนใหญ่  บรรดาพระคาร์ดินัลสามารถดำเนินการเลือกตั้งต่อไปอย่างอิสระ ไม่จำเป็นต้องรอพระคาร์ดินัลองค์นั้น  หรือไม่ต้องยอมรับกลับเข้ามาในการเลือกตั้ง

ในทางกลับกัน ถ้าในระหว่างการเลือกตั้ง มีพระคาร์ดินัลองค์หนึ่งป่วยหนัก  จำเป็นต้องเดินทางออกนอกกรุงวาติกัน  และพระคาร์ดินัลอื่นๆ  ที่มีสิทธิ์เลือกตั้งส่วนใหญ่รับทราบถึงความจำเป็นและเหตุผล  พระคาร์ดินัลผู้นั้น พระคาร์ดินัลผู้นั้นสามารถกลับเข้ามาร่วมในการเลือกตั้งได้อีกครั้งหนึ่ง

หน้าหลัก | ประวัติความเป็นมา | แต่งตั้งพระสันตะปาปา | พระสันตะปาปาเสด็จเยือนประเทศไทย | ประมวลภาพสมเด็จพระสันตะปาปา