วันเสาร์ที่ 4 มิถุนายน ค.ศ.2016 สันตะสำนักได้ประกาศว่าสมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิสรับฟังข้อเสนอแนะจากคณะคาร์ดินัลที่ปรึกษาโดยการตั้งสมณกระทรวงใหม่เพื่อฆราวาส ครอบครัว และชีวิต ซึ่งอยู่ในช่วงระยะเวลาทดลอง
สมณกระทรวงใหม่นี้จะเริ่มมีผลตั้งแต่วันที่ 1 กันยายน ค.ศ.2016 โดยเป็นการรวมสมณสภาเพื่อฆราวาสและสมณสภาเพื่อครอบครัวเข้าไว้ด้วยกัน ดังนั้น ในวันดังกล่าว การทำงานของสมณสภาทั้งสองก็จะยุติลง ตามที่มีระบุไว้ในสมณธรรมนูญเรื่องนายชุมภาบาลที่ดี (Pastor Bonus) ลงวันที่ 28 มิถุนายน ค.ศ.1988
ธรรมนูญใหม่ก็จะถูกบัญญัติขึ้น ซึ่งสมณกระทรวงจะมีอำนาจหน้าที่โยงใยเกี่ยวพันไปถึงหน่วยงานแห่งสันตะสำนักเพื่อการส่งเสริมชีวิต และการทำงานแพร่ธรรมของฆราวาสเพื่อการอภิบาลชีวิตครอบครัว ซึ่งพันธกิจนี้ดำเนินไปตามแผนการของพระเจ้า เพื่อการปกป้องคุ้มครองและส่งเสริมชีวิตมนุษย์
สมณกระทรวงใหม่นี้จะมีโครงสร้างง่ายๆดังนี้ คือ สมณมนตรี ปลัดสมณกระทรวง ในส่วนปลัดสมณกระทรวงนี้ซึ่งผู้ดำรงตำแหน่งอาจจะเป็นฆราวาส และรองปลัดกระทรวงอีก 3 ท่าน ซึ่งผู้ดำรงตำแหน่งอาจจะเป็นฆราวาส นอกจากนั้นก็จะมีการแต่งตั้งสมาชิกของสมณกระทรวงที่เหมาะสม อาจจะเป็นทั้งนักบวชและฆราวาส ซึ่งถ้าเป็นไปได้จะต้องถูกเลือกจากทุกภาคส่วนจากทั่วทุกมุมโลก ที่เป็นการประสานงานอย่างถูกต้องตามกฎหมายกับโรมันคูเรีย
สมณกระทรวงใหม่นี้จะถูกแยกออกเป็น 3 ภาคส่วน กล่าวคือ ส่วนเพื่อฆราวาส ส่วนเพื่อครอบครัว และส่วนเพื่อชีวิต และแต่ละภาคส่วนจะมีรองปลัดกระทรวงเป็นผู้ดูแล
ภาคเพื่อฆราวาส : จะทำหน้าที่เป็นแรงผลักดันและให้กำลังใจ ส่งเสริมกระแสเรียกและพันธกิจแห่งการเป็นฆราวาสในพระศาสนจักรและในโลก ทั้งปัจเจกบุคคล ทั้งชีวิตคู่สมรส ทั้งชีวิตโสด รวมถึงสมาชิกของสมาคมต่างๆ หรือองค์กรต่างๆในพระศาสนจักร หน่วยงานนี้จะส่งเสริมและสนับสนุนให้ความรู้ในเรื่องข้อความเชื่อที่เกี่ยวข้องข้อความเชื่อหรือพระสัจธรรมที่เกี่ยวข้องกับชีวิตฆราวาส จะเป็นหน่วยงานที่ให้กำลังใจที่มีประสิทธิภาพต่อบรรดาฆราวาส ให้คำปรึกษาหารือในการที่จะให้ฆราวาสมีส่วนร่วมในการปกครองพระศาสนจักรทั้งระดับสากลและระดับท้องถิ่น ซึ่งจะมีการเริ่มประสานงานระหว่างสันตะสำนักและสภาพระสังฆราชประเทศต่างๆทั่วโลก เพื่อจะได้เห็นความจำเป็นของพระศาสนจักรท้องถิ่น และเพื่อที่จะให้มีศาสนบริกรที่เหมาะสมในหน่วยงานของพระศาสนจักร ในฐานะบทบาทของฆราวาส
ภาคเพื่อครอบครัว : ผลจากคำสอนของสันตะปาปาซึ่งต้องส่งเสริมชีวิตครอบครัว ในแง่ของการอภิบาล ปกป้องศักดิ์ศรีและการเป็นอยู่ของศีลสมรส และส่งเสริมสิทธิและความรับผิดชอบในพระศาสนจักร และในชีวิตสังคม ดังนั้นสถาบันครอบครัวจึงสามารถที่จะมีบทบาทเพิ่มมากขึ้นทั้งในพระศาสนจักร และในบริบทแห่งชีวิตในสังคม ซึ่งจะเป็นการส่งเสริมกิจกรรมต่างๆมากมายของสถาบันคาทอลิก ทั้งระดับชาติและระดับนานาชาติ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตครอบครัวให้ดีขึ้น หน่วยงานนี้จะจัดเตรียมแนวทางการอภิบาลชีวิตสมรส และจะมีการอภิบาลโปรแกรมเพื่อส่งเสริมชีวิตครอบครัว มีให้การศึกษาแก่เยาวชนให้มีความเชื่อมากขึ้น ทั้งการดำเนินชีวิตในพระศาสนจักร และในสังคมภายนอก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หน่วยงานนี้จะให้ความสนใจเป็นพิเศษแก่คนยากจน คนที่อยู่ชายขอบสังคม หน่วยงานนี้จะต้องเปิดสำหรับทุกครอบครัว
ภาคเพื่อชีวิต : หน่วยงานนี้จะส่งเสริมและสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้กำลังใจในการวิจัยเชิงสร้างสรรค์และปกป้องชีวิตมนุษย์ โดยเกิดการปฏิสนธิโดยทางธรรมชาติ ซึ่งเป็นคุณค่าของการพัฒนาแห่งการเป็นบุคคล หน่วยงานนี้ยังสนับสนุนองค์กรต่างๆหรือสมาคมต่างๆ เพื่อช่วยบรรดาสตรี และครอบครัวที่จะน้อมรับและปกป้องพระพรแห่งชีวิตใหม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่มีบุตรยาก และเพื่อช่วยกันป้องกันการทำแท้ง หน่วยงานนี้ยังต้องการการส่งเสริมโปรแกรมต่างๆ เพื่อที่จะช่วยบรรดาสตรีที่ไม่สามารถมีบุตรได้ โดยหลักจริยธรรมของคาทอลิกและคำสอนของพระศาสนจักร เราจะต้องศึกษาอย่างจริงจัง และอบรมเรื่องราวต่างๆที่เกี่ยวข้องกับด้านชีววิทยา และสรีรวิทยากับคลินิกในวิทยาศาสตร์การแพทย์ เพื่อให้สอดคล้องกับกฏหมายของชีวิตมนุษย์และการพัฒนาชีวิตของมนุษย์
(ขอขอบคุณ วิทยุวาตืกัน – วรภา ลิ้มประสูตร)