|
๑.
มนุษย์ในสมัยของเรานี้นับวันแต่จะมีความสำนึกถึงศักดิ์ศรีของตัวบุคคลมนุษย์ยิ่งวันยิ่งมากขึ้น ผู้ที่เรียกร้องให้มนุษย์ทำกิจการต่าง ๆ ด้วยความเห็นดีเห็นชอบของตนเอง และด้วยความเป็นอิสระที่ต้องรับผิดชอบ มิใช่เพราะถูกบีบบังคับแต่เพราะมีความสำนึกถึงหน้าที่นั้น นับวันแต่จะมีจำนวนมากขึ้น. ในทำนองเดียวกัน เขาเรียกร้องให้กฎหมายจำกัดการใช้อำนาจของเจ้าหน้าที่บ้านเมืองเพื่อมิให้มีการควบคุมเสรีภาพอันชอบธรรม ไม่ว่าของบุคคลหรือของคณะบุคคลอย่างเข้มงวดจนเกินไป. การเรียกร้องเสรีภาพในสังคมมนุษย์เช่นนี้ มักเกี่ยวกับสิ่งที่นับเป็นสมบัติของจิตใจมนุษย์เป็นสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับการถือศาสนาในสังคมได้อย่างเสรี. สภาสังคายนาวาติกันนี้ขมักเขม้นพิจารณา เพื่อประกาศว่าความใฝ่ฝันเหล่านี้ถูกต้องตรงกับความจริงและความยุติธรรมเพียงใด และสำรวจตรวจดูประเพณีและคำสอนอันศักดิ์สิทธิ์ของพระศาสนจักร และนำเอาเรื่องใหม่ซึ่งถูกต้องตรงกับเรื่องเก่าอยู่เสมอออกมา.
ด้วยเหตุนี้ ก่อนอื่นทั้งปวง
สภาสังคายนาขอแถลงว่า พระเป็นเจ้าเองทรงแนะให้มนุษย์รู้จักทางที่จะพบความรอดในพระคริสตเจ้า และบรรลุถึงความสุขด้วยการรับใช้พระองค์. เราเชื่อว่าศาสนาเที่ยงแท้นี้แต่ศาสนาเดียวมีอยู่ในพระศาสนจักรซึ่งเป็นสากลและสืบมาจากอัครสาวก และพระเยซูเจ้าทรงมอบหมายให้พระศาสนจักรสอนศาสนานั้นให้มนุษย์ทุกคนรู้จัก. เมื่อพระองค์ตรัสแก่บรรดาอัครสาวกว่า ฉะนั้น ท่านทั้งหลายจงไปเตือนทุก ๆ ชาติให้มาเป็นศิษย์ ล้างบาปเขาด้วยเดชะพระนามพระบิดาและพระบุตรและพระจิต และสอนเขาให้ถือการทุกอย่างที่เราได้บอกสั่งท่าน (มธ. ๒๘:๑๙๒๐). อีกประการหนึ่งมนุษย์ทุกคนจำต้องแสวงหาความจริง เฉพาะอย่างยิ่งในสิ่งที่เกี่ยวกับพระเป็นเจ้าพระศาสนจักรของพระองค์ และเมื่อรู้จักแล้วก็จำต้องรับและถือความจริงนั้น.
ในทำนองเดียวกันอีกเหมือนกัน สภาสังคายนาขอแถลงว่า หน้าที่เหล่านี้เกี่ยวข้องและผูกมักมโนธรรมของมนุษย์. ถ้าความจริงจะบังคับ
ก็บังคับเพราะความจริงนั้นเองมีแรงกดดันและซึมซาบเข้าไปในจิตใจทั้งอย่างนุ่มนวลและทั้งอย่างมีแรงอำนาจ.
อันว่าเสีรภาพในการถือศาสนาซึ่งมนุษย์เรียกร้องเพื่อปฏิบัติหน้าที่ต้องการถวายคารวกิจแด่พระเป็นเจ้านั้น เป็นเรื่องเกี่ยวกับการที่มนุษย์จะถูกกดขี่ประการใดในสังคมบ้านเมืองไม่ได้. ดังนั้นเสรีภาพที่กล่าวนี้จึงไม่กระทบกระเทือนถึงคำสอนคาทอลิกแต่ดั้งเดิมในเรื่องมนุษย์ และสมาคมต่าง ๆ มีหน้าที่ทางธรรรมต่อพระศาสนาเที่ยงแท้ และต่อพระศาสนจักรหนึ่งเดียวของพระคริสตเจ้า. นอกจากนี้เมื่อกล่าวถึงเสรีภาพในการถือศาสนา สภาสังคายนาปรารถนาจะขยายความคำสอนของบรรดาพระสันตะปาปาองค์หลัง ๆ เรื่องสิทธิอันละเมิดมิได้ของตัวบุคคล มนุษย์กับเรื่องฐานะของสังคมทางกฎหมาย.
|
