๑๕. ฆราวาสทำการแพร่ธรรมเป็นคน ๆ ต่างคนต่างทำหรือทำรวมเป็นหมู่หรือคณะก็ได้
การแพร่ธรรมเป็นคน ๆ มีความสำคัญและมีหลายแบบ
๑๖.
การแพร่ธรรมที่ทุกคนต้องทำด้วยตนเองและที่เกิดจากการถือชีวิตแบบคริสตชนอย่างแท้จริงเสมอนั้น (เทียบ ยน.๔:๑๔) เป็นหลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการแพร่ธรรมทุกชนิดของฆราวาสแม้ที่ทำเป็นหมู่ และไม่มีอะไรจะใช้แทนการแพร่ธรรมแบบนี้ได้
การแพร่ธรรมเป็นคน ๆ มีผลดีในที่ทั่วไป และในบางกรณีก็เป็นการแพร่ธรรมแบบเดียวที่เหมาะและทำได้ ฆราวาสทุกคนมีกระแสเรียกให้มาทำการแพร่ธรรมแบบนี้และมีหน้าที่ต้องทำ ไม่ว่าจะมีฐานะอย่างไร
และแม้ไม่มีโอกาสหรือไม่สามารถจะร่วมมือกับคณะได้
ในเรื่องนี้มีหลายวิธีสำหรับฆราวาสที่จะมีส่วนร่วมในการเสริมสร้างพระศาสนจักร กับทำให้โลกศักดิ์สิทธิ์และมีชีวิตในพระคริสตเจ้า
การแพร่ธรรมของฆราวาสเป็นคน ๆ
แบบหนึ่ง คือการเป็นพยานประกาศพระคริสตเจ้าด้วยการเป็นตัวอย่างดีตลอดชีวิต ฆราวาสหล่อเลี้ยงอยู่ด้วยความเชื่อ ความไว้ใจ และความรัก ที่เหมาะแก่สมัยเราและเป็นการแสดงพระคริสตเจ้าผู้ทรงดำรงพระชนมชีพอยู่ในตัวสัตบุรุษ
ฆราวาสยังประกาศองค์พระคริสตเจ้าโดยการแพร่ธรรมด้วยวาจา ซึ่งเป็นบางกรณีการแพร่ธรรมนี้ก็จำเป็นต้องทำอย่างเด็ดขาด โดยการแพร่ธรรมแบบนี้ ฆราวาสอธิบายและแพร่ธรรมของพระองค์ตามฐานะและความรู้ความสามารถของแต่ละคน
และถือตามคำสอนนั้นอย่างซื่อสัตย์
อนึ่งฆราวาสในฐานะเป็นพลเมืองของโลก ต้องร่วมมือในกิจการทุกอย่างที่เกี่ยวกับการก่อและบริหารงานทางฝ่ายโลก
ฆราวาสต้องอาศัยความเชื่อหาเหตุจูงใจที่สูงกว่าสำหรับปฏิบัติในชีวิตครอบครัว อาชีพ วัฒนธรรมและสังคม เมื่อมีโอกาสเขาก็เผยเหตุจูงใจนั้นให้คนอื่นทราบ และสำนึกว่าตนเป็นผู้ร่วมมือกับพระเป็นเจ้าผู้เป็นพระผู้สร้าง ผู้ไถ่
และผู้ทำให้ศักดิ์สิทธิ์และจะสำนึกด้วยว่าตนเป็นผู้ถวายเกียรติแด่พระองค์
ที่สุดฆราวาสควรปลุกชีวิตของตนให้กระชุ่มกระชวยด้วยความรัก และแสดงความรักนั้นออกมาในการงานเท่าที่สามารถจะทำได้
ทุกคนต้องจำไว้ว่า
อาศัยการคารวกิจส่วนรวมและการสวดภาวนาส่วนตัว อาศัยการใช้โทษบาปและการน้อมรับการงานและความทุกข์ในชีวิต (๒ คร. ๔:๑๐ ,คส. ๑: ๒๔) เขาสามารถจะช่วยมนุษย์ทุกคนและทำงานเพื่อความรอดของโลกทั้งโลก
การแพร่ธรรมเป็นคน ๆ ในบางกรณี
๑๗. การแพร่ธรรมเป็นคน ๆ นี้เป็นสิ่งจำเป็นและเร่งด่วน เฉพาะอย่างยิ่งในท้องถิ่นที่
พระศาสนจักรเกือบไม่มีเสรีภาพเลย ในกรณียุ่งยากลำบากเช่นนี้ ฆราวาสทำงานแทนพระสงฆ์เท่าที่สามารถจะทำได้ ยอมเอาอิสรภาพของตนเองและบางที่แม้แต่ชีวิตเข้าเสียงอันตราย สอนคำสอนแก่ผู้ที่อยู่รอบข้างอบรมเขาให้ดำเนินชีวิตอย่างศรัทธาและมีจิตตารมณ์คาทอลิกเตือนเขาให้รับศีลศักดิ์สิทธิ์บ่อย ๆ กับให้มีความศรัทธาที่ถือศีลมหาสนิทเป็นศูนย์กลางชีวิตจากห้วงลึกของดวงใจ สภาสังคายนา ขอขอบพระคุณพระเป็นเจ้าที่แม้ทุกวันนี้ ก็ยังไม่ทรงหยุดยั้งที่จะดลบันดาลให้มีฆราวาสใจกล้าหาญเยี่ยงวีรชนในท่ามกลางการเบียดเบียนเช่นนี้ สภาสังคายนา ขอยกย่องฆราวาสเหล่านี้ด้วยความรักใคร่เยี่ยงบิดาและขอแสดงความรู้คุณต่อเขาด้วย
การแพร่ธรรมเป็นคน ๆ มีโอกาสทำงานได้ผลดีเป็นพิเศษในที่ที่ชาวคาทอลิกมีน้อยและอยู่กระจัดกระจาย ในกรณีเช่นนี้บรรดาฆราวาสที่ทำการแพร่ธรรมแต่เฉพาะตัว
เพราะเหตุผลที่กล่าวข้างต้นหรือเพราะเหตุผลพิเศษซึ่งบางที่เกิดจากงานอาชีพของเขา จะรวมกันเป็นกลุ่มเล็กๆโดยไม่ต้องมีพิธีจัดตั้งหรือจัดอย่างมีระเบียบอย่างใดก็ได้
ขอแต่ให้คนอื่นเห็นเป็นเครื่องหมายแสดงว่าพระศาสนจักรเป็นหมู่คณะที่มีความรักกันอย่างแท้จริง
ดังนี้
เมื่อเขาช่วยเหลือซึ่งกันและกันด้วยไมตรีจิตและแลกเปลี่ยนประสบการณ์ของกันและกันก็เท่ากับเตรียมตัวเอาชนะอุปสรรคในการดำรงชีวิตและการปฏิบัติงานที่ทำอย่างลำพังโดดเดี่ยวเกินไป แล้วการแพร่ธรรมของเขาจะเกิดผลดียิ่งขึ้น
ความสำคัญของการแพร่ธรรมแบบจัดเป็นคณะ
๑๘. พระทรงเรียกคริสตชนให้มาทำการแพร่ธรรมเป็นคน ๆในสภาพชีวิตแบบต่าง ๆ แต่อย่าลืมว่ามนุษย์เป็นสัตว์ที่ชอบอยู่รวมกันเป็นสังคมโดยธรรมชาติ
และพระเป็นเจ้าทรงพอพระทัยรวบรวมผู้ที่เชื่อถึงพระคริสตเจ้าให้มาเป็นประชากรของพระเป็นเจ้า (เทียบ ๑ ปต. ๒ : ๕๑๐ ) และให้เป็นกายอันเดียว(เทียบ ๑ คร.๑๒: ๑๒) ฉะนั้น การแพร่ธรรมที่จัดเป็นคณะจึงตรงกับสภาพมนุษย์และสภาพคริสตชนของสัตบุรุษ และในขณะเดียวกันก็เป็นเครื่องหมายชี้บอกการร่วมสนิทและเอกภาพของพระศาสนจักรในพระคริสตเจ้าผู้ตรัสว่า ที่ใดมีคนสองหรือสามคนอยู่ชุมนุมกันในนามของเรา เราก็อยู่ท่ามกลางเขา (มธ.๑๘:๒๐) ให้คริสตศาสนิกชนทำกการแพร่ธรรมโดยร่วมเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ขอให้เขาเป็นผู้แพร่ธรรม ทั้งในครอบครัวและในสังฆตำบลกับสังฆมณฑลซึ่งแสดงลักษณะเป็นหมู่คณะของการแพร่ธรรม ตลอดจนในกลุ่มอิสระที่เขาสมัครไปร่วมด้วย
การแพร่ธรรมที่จัดเป็นคณะยังมีความสำคัญมาก เพราะว่าบ่อยครั้ง การแพร่ธรรมมักเรียกรัองให้ทำงานร่วมกัน ไม่ว่าในหมู่คณะของพระศาสนจักรหรือในวงงานอื่น ๆ ในชีวิต
ด้วยว่าระเบียบที่ตั้งขึ้นสำหรับการแพร่ธรรมเป็นหมู่นั้น ค้ำจุนสมาชิก ฝึกฝนให้ทำการแพร่ธรรม จัดเตรียมและแนะให้ทำการแพร่ธรรมไปในทางที่หวังผลได้มากกว่าที่แต่ละคนต่างทำนั้นมากมายนัก
ในสถานการณ์ปัจจุบันนี้
เป็นการจำเป็นอย่างยิ่งยวดที่ต้องส่งเสริมการแพร่ธรรมแบบทำเป็นคณะ และอย่างมีระเบียบในที่ที่ฆราวาสปฏิบัติงานอยู่
เพราะมีแต่การพยายามร่วมกันทำอย่างเดียวนี้เท่านั้นที่จะอำนวยให้บรรลุถึงจุดหมายทุกประการของการแพร่ธรรมในทุกวันนี้ กับคุ้มครองผลของการแพร่ธรรมนั้นอย่างได้ผล เมื่อเราหวังเช่นนี้
ก็เป็นการจำเป็นอย่างยิ่งที่คณะผู้แพร่ธรรมจะต้องเข้าให้ถึงจิตใจและรู้สภาพทางสังคมของสมาชิกที่ตนเอาใจใส่ มิฉะนั้นสมาชิกเหล่านี้มักจะไม่สามารถต้านทานการกดดันของสาธารณมติหรือกฎเกณฑ์ของสังคมได้
แบบต่าง ๆ ของการแพร่ธรรมที่จัดเป็นคณะ
๑๙. คณะแพร่ธรรมมีมากมายหลายประเภท บางคณะมุ่งถึงจุดหมายการแพร่ธรรมทั่วไปของพระศาสนจักร
บางคณะมุ่งถึงจุดหมายการประกาศข่าวดีและทำให้มนุษย์ศักดิ์สิทธิ์ในแง่ใดแง่หนึ่งโดยเฉพาะ บางคณะอื่นมุ่งจะทำให้การทางฝ่ายโลกมีจิตตารมณ์แบบคริสตชน
และยังมีบางคณะที่ประกาศพระคริสตเจ้าด้วยการประกอบกิจแสดงความเมตตาและความรักเป็นต้น
ในคณะต่าง ๆ เหล่านี้ ก่อนอื่นต้องยกย่องคณะที่ส่งเสริมให้สมาชิกมีชีวิตประจำวันที่สอดคล้องกับความเชื่อยิ่งขึ้น คณะต่าง ๆ
นั้นไม่ใช่เป็นเป้าหมายแท้ ๆ แต่ต้องเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้ภารกิจที่พระศาสนจักรมีต่อโลกสำเร็จไป และจะมีคุณค่าทางการแพร่ธรรมมากหรือน้อย ก็ย่อมแล้วแต่คณะนั้น ๆ ปฏิบัติตรงตามจุดหมายของพระศาสนจักรเพียงใด
และสมาชิกแต่ละคนกับคณะทั้งคณะเป็นพยานของพระคริสตเจ้ามีจิตตารมณ์ของพระวรสารเพียงใด เนื่องจากความเจริญก้าวหน้าของสถาบันต่าง ๆ วิวัฒนาการของสังคมในปัจจุบันนี้
ภารกิจทั่วไปของพระศาสนจักรยิ่งเรียกร้องมากขึ้นเป็นลำดับให้มีการส่งเสริมคณะแพร่ธรรมต่าง ๆ ของชนชาวคาทอลิกในระดับระหว่างชาติ บรรดาองค์การคาทอลิกระหว่างประเทศจะบรรลุถึงเป้าหมายยิ่งขึ้นกับกลุ่มต่าง
ๆและสมาชิกของกลุ่มเหล่านี้จะมีความสนิทใกล้ชิดกับองค์การเหล่านั้นมากกว่าแต่ก่อน
หรือว่าจะเข้าคณะที่มีอยู่แล้วก็ได้
แต่ต้องติดต่อสัมพันธ์กับเจ้าหน้าที่พระศาสนจักรตามที่จำเป็น ฆราวาสมีสิทธิจะตั้งคณะขึ้นแล้วดำเนินการเอง ทั้งนั้นก็ดี ควรหลีกเลี่ยงอย่าให้มีการกระจายกำลังไปทั่ว การกระจายกำลังจะเกิดขึ้นถ้าฆราวาสตั้งหน้าแต่จะตั้งคณะกิจการใหม่ ๆ ขึ้นโดยไม่มีเหตุผลเพียงพอ หรือถ้ารักษาคณะเก่าที่ไม่มีประโยชน์ไว้ หรือถ้าใช้วิธีล้าสมัย ที่สุดไม่เป็นการสมควรที่จะนำการแพร่ธรรมแบบต่าง ๆ ที่มีอยู่ในประเทศหนึ่งเข้าไปในประเทศอื่น ๆ โดยไม่มีการพิจารณาให้ดี ๆ เสียก่อน
กิจการคาทอลิก
๒๐. เมื่อไม่กี่สิบปีมานี้ ฆราวาสในหลาย ๆ ประเทศที่อุทิศตนให้แก่การแพร่ธรรมมากขึ้นเป็นลำดับ ได้ชุมนุมกันตั้งกิจการและคณะต่าง ๆ ขึ้น
กิจการและคณะเหล่านี้ได้ดำเนินงานและยังดำเนินงานต่อไปเพื่อบรรลุถึงเป้าหมายของการแพร่ธรรมอย่างแท้จริง โดยมีการติดต่ออย่างใกล้ชิดกับพระฐานานุกรมในคณะเหล่านี้ ตลอดจนในคณะอื่น ๆ
ที่คล้ายคลึงกันแต่เก่าแก่กว่านั้น ก่อนอื่นต้องขอกล่าวถึงบรรดาคณะที่แม้จะใช้วิธีต่างกันก็ได้ทำคุณประโยชน์แก่พระราชัยของพระคริสตเจ้าเป็นอันมาก
คณะเหล่านี้ได้รับการสนับสนุรและส่งเสริมซึ่งก็เป็นการชอบแล้ว-จากบรรดาพระสันตะปาปาและพระสังฆราชเป็นจำนวนมากได้รับการขนานนามจากท่านเหล่านั้นว่า กิจการคาทอลิก และบ่อย ๆ ทีเดียว
มักได้รับการอธิบายว่าเป็นคณะของฆราวาสที่ร่วมมือในการแพร่ธรรมของพระฐานานุกรม
การแพร่ธรรมที่ทำเป็นแบบต่าง ๆ เหล่านี้ไม่ว่าจะมีชื่อว่ากิจการคาทอลิกหรือไม่มีก็ตาม ทุกวันนี้กำลังแพร่ธรรมที่มีค่ายิ่ง
และก่อตั้งขึ้นโดยมีสิ่งประกอบต่อไปนี้รวมกันเป็นเครื่องบอกลักษณะ คือ
(ก)จุดหมายเบื้องต้นขององค์การแบบนี้คือจุดหมายแพร่ธรรมของพระศาสนจักร ซึ่งได้แก่การประกาศข่าวดีทำให้มนุษย์ศักดิ์สิทธิ์
สอนให้เขามีมโนธรรมแบบคริสตชนเพื่อสามารถที่จะแทรกจิตตารมณ์ของพระวรสารเข้าไปในหมู่คณะต่าง ๆ และองค์การต่าง ๆ
(ข)ฆราวาสที่ร่วมมือกับพระฐานานุกรมตามวิธีที่เป็นของเขาโดยเฉพาะนั้น
นำความชำนาญจัดเจนของเขามาใช้และรับผิดชอบในการดำเนินงานขององค์การเหล่านี้ ในการมองหาช่องทางที่จะนำการอภิบาลสัตบุรุษของพระศาสนจักรมาปฏิบัติและในการคิดและปฎิบัติตามแผนการของเขา
(ค)ฆราวาสเหล่านี้ปฏิบัติการโดยเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวเหมือนกับร่างกายที่มีระเบียบ การปฏิบัติเช่นนี้แสดงให้เห็นลักษณะเป็นหมู่คณะของพระศาสนจักรเด่นยิ่งขึ้นและทำให้มีการแพร่ธรรมเป็นผลดียิ่งขึ้นด้วย
(ง)ฆราวาสเหล่านี้
ไม่ว่าจะมาทำการแพร่ธรรมด้วยตนเองหรือเพราะมีผู้ชวนให้มาทำงาน และร่วมมือโดยตรงในการแพร่ธรรมของพระฐานานุกรมก็ตาม ถือว่าเขามาปฏิบัติงานภายใต้การนำของพระฐานานุกรม
ซึ่งจะรับรองการร่วมมือนี้โดยทำการมอบหมายให้เป็นที่รู้ภายนอกได้
องค์การใด ๆ ที่พระฐานานุกรมวินิจฉัยว่า มีลักษณะทั้งหมดที่กล่าวนี้ ต้องถือว่าเป็นกิจการคาทอลิก
แม้จะมีเค้ารูปและชื่อแตกต่างกันตามความจำเป็นของสถานที่และชนชาติต่าง ๆ
สภาสังคายนา สนับสนุนคณะต่าง ๆ เหล่านี้อย่างจริงใจ เพราะสนองความต้องการของการแพร่ธรรมของพระศาสนจักรในหลาย ๆ ประเทศอย่างแน่นอน สภาสังคายนา
ยังขอเชิญ พระสงฆ์และฆราวาสที่ทำงานอยู่ในคณะเหล่านั้น ให้ทำคณะที่มีลักษณะดังกล่าวข้างต้นยิ่งเด่นขึ้น อีกทั้งร่วมมือในการแพร่ธรรมแบบอื่นๆ ทั้งหมดในพระศาสนจักรอย่างฉันพีน้อง
ความนิยมยกย่องคณะต่าง ๆ
๒๑. ต้องนิยมยกย่องคณะแพร่ธรรมทุกคณะตามสมควรแต่คณะที่พระฐานานุกรมสรรเสริญและสนับสนุนตามความจำเป็นของเวลาและสถานที่ หรือตัดสินให้ตั้งขึ้นเพราะเป็นการรีบด่วนกว่านั้น พระสงฆ์ นักบวช และฆราวาส
ต้องนิยมยกย่องมากกว่าคณะอื่น ๆ และทุกคนต้องส่งเสริมตามหน้าที่ของตนในบรรดาคณะที่กล่าวนี้ ในปัจจุบันก็มีคณะหรือกลุ่มคาทอลิกระหว่างประเทศเป็นต้น
ฆราวาสที่รับใช้พระศาสนจักรในฐานะพิเศษ
๒๒.
ฆราวาสทั้งคนโสดหรือคนแต่งงานที่อุทิศตนหรือนำคุณวุฒิความสามารถมารับใช้สถาบันหรือกิจการของสถาบันเป็นการถาวรหรือชั่วคราวนั้น
เป็นผู้ที่สมควรได้รับความนับถือและยกย่องเป็นพิเศษในพระศาสนจักร เป็นที่น่าชื่นชมยินดียิ่งนักที่ได้เห็นมีฆราวาสจำนวนเพิ่มขึ้นทุกวันอุทิศตนแก่คณะและกิจการแพร่ธรรม ไม่ว่าภายในประเทสของตนหรือในต่างประเทศ และโดยเฉพาะในกลุ่มคาทอลิกของมิสซังและพระศาสนจักรที่แรกตั้งใหม่
ผู้อภิบาลสัตบุรุษควรต้อนรับฆราวาสเหล่านี้ด้วยความยินดีและรู้คุณ ควรจะเอาใจใส่ให้เขามีความเป็นอยู่ดีที่สุดเท่าที่จะดีได้ ตามที่ความยุติธรรม ความเที่ยงธรรมและความรักจะเรียกร้อง
เฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องที่เกี่ยวกับปัจจัยอันจำเป็นแก่การครองชีพของเขาและครอบครัว และยังควรจัดให้ฆราวาสเหล่านี้ได้รับการอบรม ความช่วยเหลือ และเครื่องบำรุงใจทางวิญญาณเท่าที่จำเป็นด้วย
|