|
คำนำ
๙. ฆราวาสทำการแพร่ธรรมหลายแบบ ทั้งในพระศาสนจักรและในโลก ไม่ว่าในพระศาสนจักรหรือในโลก เขาจะทำได้หลาย ๆ แห่ง ในที่นี้เราตั้งใจจะชี้ที่แพร่ธรรมที่สำคัญ ๆ เท่านั้น คือ
หมู่คณะต่าง ๆ ในพระศาสนจักร ครอบครัว กลุ่มเยาวชน วงสังคม กิจการระดับชาติและระหว่างชาติ
เนื่องจากทุกวันนี้สตรีมีส่วนในชีวิตของสังคมทั่วไปมากขึ้น จึงเป็นการสำคัญยิ่งที่จะให้สตรีมีส่วนในการแพร่ธรรมด้านต่าง ๆ ของพระศาสนจักรด้วย
หมู่คณะต่าง ๆ ในพระศาสนจักร
๑๐.
โดยเหตุที่ฆราวาสมีส่วนในตำแหน่งเป็นสงฆ์ประกาศกและกษัตริ์ยของพระคริสตเจ้า ฆราวาสจึงมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในชีวิตและกิจกรรมของพระศาสนจักร ในหมู่คณะต่าง ๆ ของพระศาสนจักร กิจกรรมของฆราวาสเป็นสิ่งจำเป็นจนถึงขนาดว่า
ถ้าขาดกิจกรรมของฆราวาส การแพร่ธรรมของผู้อภิบาลสัตบุรุษโดยมากจะเกิดผลอย่างเต็มที่ไม่ได้ ตามแบบฉบับของชายหญิงที่ช่วยนักบุญเปาโลในการประกาศพระวรสาร(เทียบ กจ.๑๘ : ๑๘๒๖,รม.๑๖: ๓)
ฆราวาสที่มีจิตตารมณ์ของการแพร่ธรรมอย่างแท้จริงย่อมช่วยเหลือพี่น้องของตน และให้กำลังใจทั้งผู้อภิบาลสัตบุรุษและประชาสัตบุรุษคนอื่น ๆ (เทียบ ๑ คร.๑๖: ๑๗๑๘) โดยที่ฆราวาสมีกำลังเข้มแข็ง
เพราะมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในชีวิตพิธีกรรมแห่งหมู่คณะ ฆราวาสจึงร้อนรนช่วยเหลืองานแพร่ธรรมของหมู่คณะนั้น-นำคนที่บางทีอยู่ห่างไกลจากพระศาสนจักรมากให้มาสู่พระศาสนจักร ร่วมมืออย่างร้อนรนในการเผยแพร่พระวาจาของพระเป็นเจ้า เป็นต้นด้วยการอธิบายคำสอน และนำความชำนาญจัดเจนของเขามาช่วยทำให้การเอาใจใส่ดูแลวิญญาณกับการปกครองทรัพย์สินของพระศาสนจักรเกิดผลดียิ่งขึ้น
สังฆตำบลหรือวัด (Parish) เป็นที่ที่เหมาะมากสำหรับเป็นตัวอย่างของการแพร่ธรรมที่ทำในหมู่คณะ เพราะเป็นที่รวมคนชนิดต่าง ๆ เข้าอยู่ในสากลภาพแห่งพระศาสนจักร
ให้ฆราวาสถือเป็นธรรมเนียมที่จะทำงานในสังฆตำบลโดยร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับพระสงฆ์
และนำปัญหาของตนเอง ปัญหาของโลกกับปัญหาที่เกี่ยวกับความรอดของมนุษย์ มาให้หมู่คณะของพระศาสนจักรพิจารณาและเฉลยโดยฟังทัศนะความเห็นของทุกคน ฆราวาสควรร่วมมือตามความสามารถในงานแพร่ธรรมและงานธรรมฑูตทุกชนิดของสังฆตำบล
ฆราวาสจงอย่าหยุดยั้งที่จะส่งเสริมความสนใจอยากช่วยสังฆมณฑล สังฆตำบลเป็นเหมือนเซลล์หนึ่งของสังฆมณฑลก็ว่าได้
และต้องพร้อมที่จะร่วมมือในงานริเริ่มของสังฆมณฑลตามคำเชื้อเชิญของพระสังฆราช นอกจากนั้น เพื่อสนองตอบความต้องการของเมืองต่าง ๆ และชนบท ฆราวาสควรให้ความร่วมมือมิใช่เฉพาะแก่งานในเขตของสังฆตำบลหรือสังฆมณฑลเท่านั้น แต่ควรพยายามขยายความร่วมมือไปถึงงานในระหว่างสังฆตำบลและระหว่างสังฆมณฑล ตลอดจนงานในระดับชาติและระหว่างชาติด้วย ทั้งนี้เพราะว่า เมื่อการอพยพพลเมืองมีบ่อยยิ่งขึ้นก็ดี ความสัมพันธ์ต่อกันมีทวีมากขึ้นก็ดี และการคมนาคมสะดวกขึ้นก็ดี สังคมมนุษย์ส่วนหนึ่งจะอยู่อย่างโดดเดี่ยวคิดถึงแต่ตนถ่ายเดียวต่อไปหาได้ไม่ ฉะนั้นฆราวาสจะต้องเป็นห่วงกังวลถึงความต้องการของประชากรของพระเป็นเจ้าซึ่งกระจัดกระจายอยู่ทั่วพิภพ เฉพาะอย่างยิ่งเขาจะต้องถือว่างานธรรมฑูตต่าง ๆ เป็นงานของเขาเอง โดยถวายวัตถุปัจจัยหรือร่วมมือด้วยตนเอง เพราะเป็นหน้าที่และเกียรติของคริสตชนที่จะเอาทรัพย์สินส่วนหนึ่งที่ได้รับจาก พระเป็นเจ้ากลับมาถวายคืนแด่พระองค์
ครอบครัว
๑๑. พระผู้สร้างทรงกำหนดให้การอยู่ร่วมกันของสามีภรรยาเป็นกำเนิดและรากฐานแห่งสังคมของมนุษย์
และยังทำให้เป็นรหัสธรรมสำคัญถึงพระคริสตเจ้ากับพระศาสนจักร (เทียบ อฟ.๕: ๓๒ ) เพราะเหตุนี้การแพร่ธรรมของสามีภรรยาและของครอบครัวจึงมีความสำคัญอย่างเอกอุ ทั้งสำหรับพระศาสนจักรและทั้งสำหรับสังคมบ้านเมืองด้วย
สามีภรรยาคริสตชนเป็นผู้ร่วมมือกับพระหรรษทานและเป็นผู้ประกาศยืนยันความเชื่อสำหรับกันและกัน สำหรับลูกและสมาชิกอื่น ๆ ในครอบครัวด้วย เขาเป็นสองคนแรกที่ถ่ายทอดความเชื่อถึงลูกและเป็นผู้อบรมลูก
เป็นผู้ฝึกสอนลูกทั้งด้วยวาจาและแบบฉบับให้ถือชีวิตแบบ คริสตชนและแพร่ธรรม
เป็นผู้ช่วยลูกเลือกหากระแสเรียกอย่างฉลาดรอบคอบ และเป็นผู้ส่งเสริมกระแสเรียกอย่างฉลาดรอบคอบ และเป็นผู้ส่งเสริมกระแสเรียกนักบวชอย่างสุดความสามารถ ถ้าเห็นว่าลูกมีกระแสเรียกนั้น
สามีภรรยาต้องแสดงและพิสูจน์ด้วยชีวิตทั้งชีวิตว่า สามีภรรยามีพันธะอันศักดิ์สิทธิ์และเลิกร้างกันไม่ได้ นี่เป็นหน้าที่ของสามีภรรยาเสมอ แต่ทุกวันนี้ถือว่าเป็นภาระที่สำคัญที่สุดในการแพร่ธรรม
เขาต้องยืนยันอย่างแข็งแรงถึงสิทธิและหน้าที่ของพ่อแม่และผู้ปกครองที่จะต้อง อบรมลูกแบบคริสตชน และต้องป้องกันศักดิ์ศรีและอิสรภาพอันชอบธรรมของครอบครัว ฉะนั้นสามีภรรยาและคริสตชนอื่น ๆ ต้องร่วมมือกับคนที่มีน้ำใจดีทั้งหลาย
เพื่อให้สิทธิเหล่านี้ได้รับความคุ้มครองอย่างเต็มที่ในกฎหมายของบ้านเมือง เพื่อให้การปกครองประเทศ-มีการคำนึงถึงของครอบครัวเกี่ยวกับที่อยู่อาศัย
การอบรมลูกเงื่อนไขของการทำงาน ความมั่นคงทางสังคมและภาษี และเพื่อให้ในการอพยพ ครอบครัวมีสิทธิที่จะได้อยู่ร่วมกันอย่างดี
ภารกิจที่จะต้องเป็นเซลล์ชีวิตตัวแรกของสังคมนี้
ครอบครัวได้รับมาจากพระเป็นเจ้าและจะปฏิบัติได้สำเร็จ ถ้าสมาชิดในครอบครัวมีความรักใคร่และภาวนาถึงพระเป็นเจ้าพร้อมกันทำให้ครอบครัวเป็นดังสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของพระศาสนจักรที่บ้าน
ถ้าคนทั้งครอบครัวร่วมในพิธีกรรมแห่งพระศาสนจักร และที่สุดถ้าครอบครัวทำการต้อนรับแขกอย่างขยันขันแข็งกับเป็นผู้ส่งเสริมความยุติธรรมและกิจการดีอื่น ๆ เพื่อรับใช้พี่น้องเพื่อนมนุษย์ทุกคนที่มีความเดือดร้อน
ในบรรดางานแพร่ธรรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับครอบครัวนั้น
มีเป็นต้นว่ารับเด็กที่ถูกทอดทิ้งมาเลี้ยงเป็นบุตรบุญธรรม ต้อนรับแขกด้วยความอารีโอบอ้อม ช่วยให้โรงเรียนดำเนินกิจการไปด้วยดี ให้คำปรึกษาและช่วยคนรุ่นหนุ่มสาว ช่วยหญิงชายที่หมั้นกันให้เตรียมตัวสมรสกันดียิ่งขึ้น ช่วยในการอธิบายคำสอน จุนเจือสามีภรรยาและครอบครัวที่ประสบความทุกข์ทางฝ่ายกายและใจ จัดหาให้แก่คนแก่ชรามิใช่มีแต่สิ่งที่จำเป็นเท่านั้น แต่ให้มีจนตลอดถึงผลประโยชน์ที่ควรได้จากความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจด้วย
ทุกเวลาและทุกสถานที่ โดยเฉพาะในถิ่นที่พืชพันธุ์แห่งข่าวดีกำลังจะเริ่มหว่าน
หรือในถิ่นที่พระศาสนจักรกำลังก่อร่างสร้างตัว หรือต้องเผชิญกับอุปสรรคอย่างร้ายแรง ครอบครัว คริสตชนสามารถทำการประกาศยืนยันถึงพระคริสตเจ้าต่อหน้าโลกอย่างน่าประทับใจ โดยยืนหยัดถือตามพระวรสารอย่างมั่นคงและแสดงตนเป็นแบบฉบับของครอบครัวคริสตชนตลอดชีวิต
เพื่อบรรลุถึงเป้าหมายของการแพร่ธรรมโดยง่ายยิ่งขึ้นอาจเป็นการสมควรที่บรรดาครอบครัวจะรวมกันตั้งขึ้นเป็นสมาคม
เยาวชน
๑๒. พวกเยาวชนมีอิทธิพลอยู่มากในสังคมปัจจุบันนี้
สภาพแวดล้อมในชีวิตของเขาก็ดี ทัศนคติของเขาก็ดี ความสัมพันธ์กับครอบครัวของเขาเองก็ดี เปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง บ่อย ๆ เขาได้เลื่อนมีฐานะใหม่ทางสังคมและทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็วเหลือเกิน
ในขณะที่เขามีความสำคัญทางสังคมและแม้ในทางการเมืองมากยิ่งขึ้นเป็นลำดับ ก็ดูเหมือนว่าเขายังเตรียมตัวไม่พอที่จะรับภาระหน้าที่ใหม่เหล่านี้ได้อย่างเหมาะสม
การที่เขามีความสำคัญทางสังคมเพิ่มขึ้น
ทำให้เขาทำการแพร่ธรรมอย่างแข็งขันยิ่งขึ้น และอุปนิสัยตามธรรมชาติก็โน้มนำให้เขาทำการแพร่ธรรมที่กล่าวนี้ เมื่อสำนึกถึงบุคลิกลักษณะของตนเองและมีความกระตือรือร้นตามธรรมชาติกับมีความขยันขันแข็ง
เขาก็เข้ารับผิดชอบในหน้าที่ของเขาและปรารถนาที่จะมีส่วนร่วมในชีวิตสังคมและวัฒนธรรม ถ้าหากว่าความกระตือรือร้นที่กล่าวนี้ดื่มด่ำไปด้วยจิตตารมณ์ของพระคริสตเจ้าและมีความนบนอบเชื่อฟังกับความรักต่อพระศาสนจักร
ก็หวังได้ว่าจะเกิดผลดีเป็นอันมาก เยาวชนต้องเป็นพวกแรกไปแพร่ธรรมแก่บรรดาเยาวชนด้วยกันเอง โดยติดต่อโดยตรงทำการแพร่ธรรมในหมู่พวกเดียวกันและด้วยตนเอง และโดยคำนึงถึงวงสังคมที่เขาอยู่
ผู้ที่อยู่ในวัยผู้ใหญ่ควรพยายามทำการคบหาอย่างฉันมิตรกับพวกเยาวชน การคบหาเช่นนี้จะเป็นช่องทางให้ทั้งสองฝ่ายรู้จักกัน กับแลกเปลี่ยนสิ่งดีประเสริฐที่ต่างฝ่ายต่างมีโดยไม่คำนึงถึงอายุที่แตกต่างกัน
ผู้ที่อยู่ในวัยผู้ใหญ่ควรกระตุ้นชักจูงให้พวกเยาวชนทำการแพร่ธรรมได้ ชั้นแรกโดยให้เป็นตัวอย่างก่อน และเมื่อมีโอกาส ก็ให้คำแนะนำตักเตือนอันมีคติและให้ความช่วยเหลืออันเกิดผล
ข้างฝ่ายเยาวชนก็ควรมีความไว้วางใจและเคารพต่อผู้มีอายุกว่า และแม้เป็นธรรมดาที่เยาวชนจะชอบของใหม่ๆ ก็ควรจะนิยมยกย่องประเพณีที่น่าเคารพเท่าที่ควร
พวกเด็ก ๆ ก็มีการแพร่ธรรมที่เป็นของเด็กโดยเฉพาะเหมือนกัน
เขาเป็นพยายที่เข้มแข็งของพระคริสตเจ้าในท่ามกลางเพื่อนรุ่นราวคราวเดียวกันตามส่วนความสามารถของเขา
วงสังคม
๑๓. การแพร่ธรรมในวงสังคม
หรืออีกนัยหนึ่งความพยายามที่จะแทรกจิตตารมณ์คริสตชนเข้าไปในความนึกคิดจิตใจและขนบธรรมเนียม กฎหมายและโครงร่างของประชาคมซึ่งทุกคนดำรงชีวิตอยู่นั้น
เป็นงานและภาระหน้าที่โดยเฉพาะของฆราวาส จนว่าไม่มีใครอื่นจะรับทำแทนเท่าที่ควรได้ ในวงสังคมนั้น ฆราวาสสามารถทำการแพร่ธรรมได้ในแบบที่มีฐานะเท่าเทียมกันทำการติดต่อกัน เขาไม่เพียงแต่ดำเนินชีวิตเป็นฉบับดีอย่างเดียวเท่านั้น แต่ยังอาศัยการพูดด้วย ในวงสังคมนี้แหละ ฆราวาสมีโอกาสช่วยพี่น้องเพื่อนมนุษย์ได้อย่างถนัด คือ เมื่อเขาอยู่ในที่ทำงาน ในที่ประกอบอาชีพ ในที่ศึกษา ในที่พักอาศัย ในยามว่างและในที่ชุมนุมกัน
ฆราวาสทำภารกิจอันนี้ของพระศาสนจักรให้ลุล่วงสำเร็จไปได้ ก่อนอื่นโดยเจริญชีวิตให้สอดคล้องกับความเชื่อ ซึ่งทำให้เขาเป็นความสว่างของโลก เขายังต้องมีความซื่อสุจริตในกิจการทั้งปวง
ซึ่งความซื่อสุจริตนั้นสามารถจะปลุกมนุษย์ทุกคนให้มีความรักต่อความดีงามและความจริง กับสามารถจะกระตุ้นเตือนมนุษย์ให้เข้าหาพระคริสตเจ้าและพระศาสนจักรสักวันหนึ่งฆราวาสยังโน้มน้าวจิตใจของมนุษย์ทุกคนโดยไม่รู้สึก
ให้รับการเตือนแห่งพระหรรษทานความรอด โดยเขาเองเจริญชีวิตแบบมีความรักฉันพี่น้อง ความรักแบบนี้ทำให้เขาสมัครร่วมสภาพชีวิตและสภาพการทำงาน ความทุกข์ยากลำบากและความใฝ่ฝันกับพี่น้องเพื่อนมนุษย์
ฆราวาสย่อมพยายามที่จะปฏิบัติหน้าที่เกี่ยวกับครอบครัว สังคม และอาชีพ โดยน้ำใจกว้างขวางแบบคริสตชนจนวิธีปฏิบัติของเขาค่อย ๆ ซึมซาบเข้าไปในวงงานที่เขาดำรงชีวิตและทำงานอยู่
การแพร่ธรรมที่กล่าวนี้ต้องไปถึงมนุษย์ทุกคน ไม่ว่าจะมีจำนวนมากสักเพียงใด และต้องไม่ตัดทอนความดีใดๆ ทางฝ่ายโลกหรือฝ่ายวิญญาณที่สามารถจะทำแก่เขา อย่างไรก็ดี ผู้แพร่ธรรมที่แท้จริงย่อมถือว่า
ทำแต่กิจการอย่างเดียวนี้ยังไม่พอเขายังห่วงกังวลที่จะประกาศองค์พระคริสตเจ้าแก่ผู้ที่อยู่รอบข้างด้วย เพราะคนเป็นอันมากจะรับข่าวดีและยอมรับนับถือ
พระคริสตเจ้าไม่ได้ นอกจากต้องอาศัยฆราวาสที่อยู่ข้างเคียงเขานั่นเอง
สถานที่แพร่ธรรมในระดับชาติและระหว่างชาติ
๑๔. สถานที่แพร่ธรรมในระดับชาติและในระหว่างชาติเป็นที่กว้างใหญ่ไพศาลมาก
และเป็นที่ที่เฉพาะอย่างยิ่งฆราวาสมีโอกาสแสดงความปรีชาฉลาดแบบคริสตชน เมื่อแสดงความเสียสละต่อบ้านเมืองและเมื่อปฏิบัติหน้าที่พลเมืองดีอย่างซื่อสัตย์ ชาวคาทอลิกจะรู้สึกว่าตนจำต้องส่งเสริมสาธารณประโยชน์ที่แท้จริง
เช่นนี้แหละเขาจะสามารถชักจูงผู้มีอำนาจในบ้านเมืองให้คำนึงถึงทัศนะความเห็นของเขา เพื่อจะได้ใช้อำนาจอย่างเที่ยงธรรมและตรากฎหมายให้ตรงกับการเรียกร้องของศีลธรรมและสาธารณประโยชน์ ชาวคาทอลิกที่มีความสามารถในเรื่องการเมืองและยึดมั่นในความเชื่อและคำสอนคริสตชนตามที่พึงเป็นนั้น ไม่ควรจะปฎิเสธไม่ยอมเข้าบริหารกิจการบ้านเมือง เพราะถ้าบริหารดี เขาอาจจะทำงานเพื่อสาธารณประโยชน์และในขณะเดีวยกันเตรียมทางให้ประกาศข่าวดี
ชาวคาทอลิกควรจะพยายามร่วมมือกับมนุษย์ที่มีน้ำใจดีทุกคนเพื่อส่งเสริมไม่ว่าสิ่งใดที่จริง ยุติธรรม ศักดิ์สิทธิ์และน่ารักเคารพ (ดู ฟป.๔ : ๙) ให้ฆราวาสติดต่อกับคนเหล่านั้นไปหาเขาด้วยความเข้าใจดีและสุภาพ
และให้คิดหาทางว่าจะทำให้สถาบันสาธารณะของสังคมดีขึ้นอย่างไรก็ตามจิตตารมณ์ของพระวรสาร
สิ่งที่เราเห็นเด่นเป็นพิเศษอยู่อย่างหนึ่งในสมัยของเรานี้ก็คือ
ชนชาติทั้งหลายต่างหันหน้าเข้าพึ่งพาอาศัยกันมากยิ่งขึ้นไม่หยุดยั้ง การพึ่งพาอาศัยกันนี้แหละ ฆราวาสผู้แพร่ธรรมจะต้องพยายามส่งเสริมและทำให้กลายเป็นความปรารถนาที่จะเป็นพี่น้องกันอย่างจริงใจและจริงจัง
ที่สุด ฆราวาสต้องสำนึกว่ายังมีเรื่องระหว่างประเทศ คือมีปัญหาและวิธีขบปัญหาทางทฤษฎีและทางปฎิบัติที่เกิดขึ้นในเรื่องระหว่างประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนที่เกี่ยวกับบรรดาชนชาติที่กำลังพัฒนา
ผู้ที่ไปทำงานในต่างประเทศหรือไปช่วยเหลือเขา ควรระลึกถึงว่าความสัมพันธ์ระหว่างชนชาติต่าง ๆ ควรหมายถึงการแลกเปลี่ยนกันจริง ๆ ฉันพี่น้อง คือทั้งสองฝ่ายต้องทั้งให้และรับพร้อมกัน ผู้ที่เดินทางไปต่างประเทศเพื่อกิจธุระก็ดี
หรือเพื่อความเพลิดเพลินก็ดี ควรระลึกว่าตนเป็นผู้ถือสาส์นทีกำลังเดินทางของพระคริสตเจ้ารในที่ทั่วไป และต้องประพฤติสมเป็นผู้ถือสาส์นนั้น
|
