|
๑๑๒. การใช้ดนตรีเป็นประเพณีที่ถือสืบต่อกันมาในพระศาสนจักรสากล นับว่าเป็นขุมทรัพย์อันมีค่าเหลือจะประมาณได้ เป็นสิ่งประเสริฐเลิศยิ่งกว่าศิลปะใด ๆ ที่เป็นเช่นนั้น เหตุผลสำคัญก็คือ
เมื่อทำนองเข้ากับเนื้อร้อง ดนตรีก็เป็นส่วนที่จำเป็นทำให้พิธีกรรมครบถ้วน อันที่จริง บทเพลงศาสนาเป็นสิ่งที่ทั้งพระคัมภีร์ (ดู อฟ. ๕: ๑๙ , คส. ๓ : ๑๖ ) และพระปิตาจารย์ตลอดจนพระสันตะปาปาได้เทิดทูนยกย่องมาแล้ว
เมื่อไม่นานมานี้ พระสันตะปาปา หลายองค์ โดยเฉพาะพระสันตะปาปาปีโอที่ ๑๐ ได้ทรงอธิบายอย่างแจ่มแจ้งยิ่งขึ้นว่า ดนตรีศาสนามีบทบาทสำคัญอย่างไรในการรับใช้พระเป็นเจ้า
เพราะฉะนั้น
ยิ่งดนตรีศาสนามีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับกิจพิธีกรรมมากเพียงใด ก็ยิ่งเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์มากขึ้นเพียงนั้น เพราะดนตรีศาสนาส่งเสริมความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ทำให้การภาวนาอธิษฐานออกรสสดชื่นยิ่งขึ้น
หรือทำให้จารีตพิธีสง่ายิ่งขึ้น แต่พระศาสนจักรส่งเสริมศิลปะแท้ทุกแบบอันมีลักษณะที่พึงมี และรับเข้ามาใช้คารวกิจต่อพระเป็นเจ้า
ฉะนั้น
สภาสังคายนาเพื่อถือตามกฎเกณฑ์และข้อบังคับของประเพณีและวินัยของพระศาสนจักรกับคำนึงจุดหมายของดนตรีศาสนา อันได้แก่พระเกียรติมงคลของพระเป็นเจ้าและความศักดิ์สิทธิ์ของสัตบุรุษ จึงบัญญัติดังต่อไปนี้
๑๑๓.
คารวกิจในพิธีกรรมจะมีลักษณะสง่าชวนศรัทธายิ่งข้น หากทำวัตรสรรเสริญพระด้วยการขับร้องอย่างสง่า โดยมีผู้ช่วยประกอบพิธี และมีสัตบุรุษมาร่วมด้วย
ส่วนภาษาที่ต้องใช้นั้น ให้ถือตามกฎในข้อ ๓๖ สำหรับมิสซาให้ถือกฎในข้อ
๕๔ สำหรับศีลศักดิ์สิทธิ์ให้ถือตามกฎในข้อ ๖๓ สำหรับการทำวัตรสรรเสริญพระให้ถือตามกฎในข้อ ๑๐๑
๑๑๔.
ดนตรีศาสนาเปรียบเหมือนขุมทรัพย์ล้ำค่า จึงต้องบำรุงรักษาด้วยความเอาใจใส่อย่างดีที่สุด คณะนักขับร้องต้องได้รับความดูแลส่งเสริมอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะคณะนักขับร้องประจำอาสนวิหาร พระสังฆราช และผู้อภิบาลสัตบุรุษจะต้องเอาใจใส่กวดขันให้ทุกครั้งที่มีการประกอบพิธีโดยมีบทขับร้องสัตบุรุษทั้งหมดที่มาชุมนุมจะต้องมีส่วนร่วมด้วยอย่างแข็งขันตามข้อ ๒๘ และ ๓๐
๑๑๕.
ต้องถือว่า การสอนและการหัดดนตรีในสามเณราลัย ในนอกสถานที่และสำนักศึกษาของนักบวชชายและหญิงตลอดจนในสถาบันและโรงเรียนคาทอลิกอื่น ๆ เป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งยวด เพื่อให้การอบรมที่กล่าวนี้สำเร็จ จะต้องเอาใจใส่ฝึกหัดครูอย่างดี และตั้งให้มีหน้าที่สอนดนตรีศาสนา
นอกจากนั้น ขอกำชับให้ตั้งสถานสอนดนตรีศักดิ์สิทธิ์ชั้นสูงขึ้น ในเมื่อสามารถจะทำได้
นักดนตรีและนักขับร้อง โดยเฉพาะเด็กชาย ควรจะได้รับการอบรมด้านพิธีกรรมอย่างจริงจังด้วย
๑๑๖.
พระศาสนจักร ถือว่า การขับร้องแบบเกรโกเรียนเหมาะสมกับพิธีกรรมแบบโรมันยิ่งนัก ฉะนั้นในพิธีกรรม ต้องถือว่าการขับร้องแบบเกรโกเรียนเป็นเอก นอกจากว่าการขับร้องแบบอื่นจะดีกว่าในด้านอื่น
๑๑๗.
ดนตรีศาสนาประเภทอื่น โดยเฉพาะเพลงและประสานเสียง หาได้ถูกกีดกันมิให้ใช้ในพิธีกรรมไม่ ขอแต่ให้ดนตรีประเภทนั้น ไ เข้ากับจิตตารมณ์ของกิจพิธีกรรมตามข้อ ๓๐
๑๑๘.
ให้พิมพ์หนังสือบทเพลงเกรโกเรียนฉบับที่เป็นมาตรฐานให้เสร็จ นอกนั้น หนังสือที่พิมพ์ออกแล้วตั้งแต่คราวฟื้นฟูดนตรีศาสนาโดยนักบุญพระสันตะปาปาปีโอที่ ๑๐ ก็ให้เตรียมพิมพ์ใหม่ แต่ต้องตรวจตราให้ดียิ่งขึ้น
อนึ่ง ควรพิมพ์หนังสือเล่มหนึ่ง ที่มีทำนองง่าย ๆ สำหรับใช้ในวัดเล็ก ๆ
๑๑๙.
ให้ใช้วิธีอันฉลาดส่งเสริมการร้องเพลงศรัทธาของสัตบุรุษ เวลาปฎิบัติกิจศรัทธาหรือเวลามีการประกอบพิธีกรรมเขาจะได้ร้องเพลงถูกต้องตามกฎเกณฑ์และข้อบังคับของจารีต
๑๒๐.
ในบางประเทศ โดยเฉพาะในประเทศมิสซัง ชนบางชาติมีดนตรีของตนเอง และใช้ดนตรีนั้นในชีวิตด้านศาสนาและสังคมมาก เมื่อเป็นเช่นนี้ เราต้องยกย่องและให้ความสำคัญแก่ดนตรีที่กล่าวนี้ และนำดนตรีของตนมาใช้ในพิธีกรรมตามสมควร สำหรับอบรมเขาให้มีทัศนคติที่ดีด้านศาสนา และดัดแปลงคารวกิจให้เข้ากับความสามารถอันดีเด่นประจำชาติของเขา ดังกล่าวไว้ในข้อ ๓๙ และ ๔๐
เพราะฉะนั้น เวลาอบรมธรรมฑูตทางดนตรี จงกวดขันให้เขาสามารถส่งเสริมดนตรีในประเพณีของชนชาติเหล่านี้ ทั้งที่โรงเรียนและในพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ เท่าที่สามารถจะทำได้
๑๒๑.
ในพระศาสนจักรลาติน ควรอย่างยิ่งที่จะใช้ออร์แกนแบบท่อเสียง เพราะเป็นเครื่องดนตรีแต่ดั้งเดิมมีเสียงไพเราะสามารถทำให้จารีตของพระศาสนจักรมีความสง่าเพิ่มขึ้นอย่างน่าพิศวง กับสามารถยกจิตใจขึ้นไปยังพระเป็นเจ้าและสิ่งศักดิ์สิทธิ์
ส่วนเครื่องดนตรีอื่น ให้อยู่ในดุลพินิจของเจ้าหน้าที่ประจำท้องถิ่นตามข้อ ๒๒ ( ๒ ) ๓๖ และ ๔๐ ที่จะอนุญาตให้ใช้ในพิธีกรรม
ในการอนุญาตนั้นให้พิจารณาว่าเครื่องดนตรีนั้นจะเหมาะหรือสามารถดัดแปลงให้เหมาะสำหรับใช้ในคารวกิจและสถานที่ศักดิ์สิทธิ์กับส่งเสริมความศรัทธาของสัตบุรุษอย่างแท้จริงได้หรือไม่
๑๒๒.
นักดนตรีที่ดื่มด่ำด้วยจิตตารมณ์แบบคริสตชน จะต้องเข้าใจว่าตนมีหน้าที่ต้องส่งเสริมดนตรีศักดิ์สิทธิ์และเพิ่มผลิตกรรมของดนตรีให้มากขึ้น
ให้นักดนตรีแต่งทำนองเพลงซึ่งมีลักษณะของดนตรีศาสนาแท้
และมิใช่แต่ให้นักขับร้องคณะใหญ่ขับร้องได้เท่านั้นแต่ให้นักขับร้องคณะเล็ก ๆ ขับใช้ได้ด้วย และสำหรับให้ประชาสัตบุรุษทั้งหมดมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันด้วย
เนื้อเพลงศาสนาจะต้องมีเนื้อความถูกต้องกับพระธรรมคำสอนคาทอลิก
และทางที่ดีควรเอามาจากพระคัมภีร์หรือจากหนังสือพิธีกรรม
|
พระสังฆธรรมนูญว่าด้วยพิธีกรรม