ลักษณะ ๔ หลักฐานพิสูจน์

Can.1526 $1. The burden to proof rests upon the person who makes the allegations.

$2. The following do not need proof:

1. matters which are presumed by the law itself;

2. facts alleged by one of the contending parties and admitted by the other unless proof is nonetheless demanded by the law or by the judge.

Can.1527 $1. Proofs of any type whatever which seem useful for deciding the case and which are licit can be adduced.

$2. If a party insists that a proof rejected by the judge be admitted, the judge is to determine the matter most expeditiously.

Can.1528 If a party or a witness refuses to appear before the judge to testify, it is permitted to hear the person through a lay person assigned by the judge or to seek the person’s declaration before a notary public or in any other legitimate manner.

Can.1529 Except for a serious cause, the judge is not to proceed to gather

proofs before the joinder of issues(contestatio litis).

มาตรา ๑๕๒๖ วรรค ๑ ผู้กล่าวหา มีหน้าที่หาหลักฐานพิสูจน์

วรรค ๒ เรื่องต่อไปนี้ ไม่ต้องการหลักฐานพิสูจน์

๑.เรื่องสันนิษฐานที่กฎหมายเองยอมรับ

๒.เรื่องที่ถูกกล่าวหาโดยคู่คดีฝ่ายหนึ่ง และอีกฝ่ายหนึ่งยอมรับ เว้นไว้แต่ว่ากฎหมาย หรือผู้พิพากษายังสั่งให้หาหลักฐานพิสูจน์

มาตรา ๑๕๒๗ วรรค ๑ หลักฐานพิสูจน์ชนิดใดไม่ว่า ที่เห็นว่ามีประโยชน์ในการพิจารณาคดี และที่ชอบด้วยกฎหมายสามารถใช้อ้างอิงได้

วรรค ๒ หากคู่คดีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งยืนยันให้รับหลักฐานที่ผู้พิพากษาปฏิเสธ ผู้พิพากษานั้นจะต้องตัดสินใจเรื่องนี้โดยเร็วที่สุด

มาตรา ๑๕๒๘ หากคู่คดีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหรือพยานปฏิเสธการขึ้นศาล เพื่อให้การอนุญาตให้ผู้พิพากษาแต่งตั้งฆราวาสคนหนึ่งฟังเรื่องของผู้นั้นได้ หรือขอให้ผู้นั้นทำการให้การต่อหน้านายทะเบียนทางการ หรือใช้วิธีการอื่นที่ชอบด้วยกฎหมาย
 

มาตรา ๑๕๒๙ ผู้พิพากษาต้องไม่ดำเนินการรวบรวมหลักฐานพิสูจน์ ก่อนการกำหนดประเด็นปัญหา เว้นไว้แต่ว่ามีเหตุผลหนัก