ลักษณะ ๔ คู่คดีในคดีความ

หมวด ๑ โจทก์  และจำเลย

Can.1476 Anyone, whether baptized or not, can act in a trial; however, the nevertheless bound to be present in person at the trial when the law or the judge prescribes it.

Can.1478 $1. Minors and those who lack the use of reason can stand trail only through their parents or guardians or curators, with due regard for the prescription of $3.

$2. If the judge decides that the rights of minors are in conflict with the rights of the parents, guardians or curators, or that the letter cannot satisfactorily safeguard the rights of the former, then they are to be represented in the trial by a guardian or curator appointed by the judge.

$3. But in spiritual cases and in cases connected with spiritual matters, if minors have attained the use of reason, they can act and respond without the consent of parents or guardian; if they have completed their fourteenth year of age, they can do so on their own; if not, through a curator appointed by the judge.$4. Those deprived of the administration of their goods and those who are of diminished mental capacity can stand trial personally only to answer for their own offenses or at the prescription of the  judge;  in all other cases they must act and respond through their curators.

Can.1479 When ever a guardian or curator appointed by civil authority is present, this person can be admitted by an ecclesiastical judge after having heard the diocesan bishop of the person to whom the guardian or curator has been given, if this can be done; but if a guardian or curator is not present or does not appear admissible, the judge shall designate a guardian or curator for the case.

Can.1480 $1. Juridic persons stand trial through their legitimate representatives.

$2. In a case where the representative is lacking or is negligent, the ordinary himself can stand trail personally or through another in the name of juridic persons which are subject to his power.

Can.1481 $1. A party can freely appoint a personal advocate and procurator; however, except for the cases stated in $$2  and 3, the party

คดี อย่างไรก็ดี บุคคลที่ถูกหมายศาลเรียกตัวโดยชอบด้วยกฎหมาย ต้องมาให้การ

มาตรา ๑๔๗๗ แม้ว่าโจทก์ หรือจำเลยสามารถแต่งตั้งผู้แทนหรือทนายของตนได้ แต่ตัวเขาเองต้องมาขึ้นศาลเสมอตามคำสั่ง

มาตรา ๑๔๗๖ บุคคลใดไม่ว่า ที่ได้รับศีลล้างบาปหรือไม่ก็ตามมีสิทธิในการฟ้องร้องของกฎหมาย หรือผู้พิพากษา

มาตรา ๑๔๗๘ วรรค ๑ ผู้เยาว์ และผู้ที่ไม่สามารถใช้เหตุผลด้วยตนเองได้ ขึ้นศาลโดยทางบิดามารดา ผู้พิทักษ์ หรือผู้อนุบาลเท่านั้น โดยคงไว้ซึ่งข้อกำหนดของวรรค ๓

วรรค ๒ หากผู้พิพากษาเห็นว่าสิทธิของผู้เยาว์ขัดกับสิทธิของบิดามารดา ผู้พิทักษ์ หรือผู้อนุบาล หรือเห็นว่าบุคคลดังกล่าวไม่สามารถพิทักษ์สิทธิของผู้เยาว์ได้อย่างเพียงพอ ให้ผู้พิพากษาแต่งตั้งผู้พิทักษ์ หรือผู้อนุบาลทำหน้าที่แทนในศาล

วรรค ๓ แต่สำหรับคดีฝ่ายวิญญาณหรือคดีที่เกี่ยวพันกับฝ่ายวิญญาณ หากผู้เยาว์รู้ความแล้ว ก็สามารถขึ้นศาลชี้แจงหรือตอบคำถามเองได้ โดยไม่ต้องขอความยินยอมจากบิดามารดา หรือผู้พิทักษ์ เมื่อพวกเขามีอายุครบ ๑๔ ปี พวกเขาสามารถขึ้นศาลได้เอง มิฉะนั้น ให้ขึ้นศาล โดยทางผู้อนุบาลที่ได้รับการแต่งตั้งจากผู้พิพากษา

วรรค ๔ ผู้ที่ถูกถอนสิทธิในการจัดการทรัพย์สินของตน และผู้ที่พิการทางสมองสามารถขึ้นศาลได้ เพื่อตอบคำถามที่เกี่ยวกับความผิดของตนเองเท่านั้น หรือเมื่อผู้พิพากษาสั่งสำหรับคดีอื่นๆ พวกเขาต้องให้การ         และตอบคำถามโดยทางผู้อนุบาล

มาตรา ๑๔๗๙ เมื่อใดก็ตามที่มีผู้พิทักษ์ หรือผู้อนุบาลได้รับการแต่งตั้งโดยอำนาจฝ่ายบ้านเมือง ผู้พิพากษาฝ่ายพระศาสนจักรสามารถยอมรับบุคคลผู้นั้นได้ หากเป็นไปได้หลังจากได้ปรึกษากับพระสังฆราชสังฆมณฑลของบุคคลที่มีผู้พิทักษ์ หรือผู้อนุบาลแล้ว แต่ถ้าไม่มีผู้พิทักษ์ หรือผู้อนุบาล หรือไม่เห็นว่าควรรับ ผู้พิพากษาจะแต่งตั้งผู้พิทักษ์ หรือผู้อนุบาลสำหรับคดีนั้นเอง

มาตรา ๑๔๘๐ วรรค ๑ นิติบุคคลขึ้นศาลโดยตัวแทนที่ชอบด้วยกฎหมาย

วรรค ๒ ในกรณีที่ไม่มีตัวแทน หรือตัวแทนเพิกเฉย ผู้ใหญ่ผู้ทรงอำนาจเอง สามารถขึ้นศาลด้วยตนเอง หรือโดยผู้อื่นในนามของนิติบุคคล ซึ่งอยู่ใต้อำนาจปกครองของท่าน