ส่วน ๒ การรักษาที่รากเหง้า

Can.1161 $1. The radical sanation of an invalid marriage is its convalidation without the renewal of consent, granted by competent authority and including a dispensation from an impediment, if there was one, and from the canonical form, if it was not observed, and the retroactivity into the past of canonical effects.

$2. The convalidation occurs at the moment the favor is granted; it is understood to be retroactive, however, to the moment the marriage was celebrated unless something else is expressly stated.

$3. A radical sanation is not to be granted unless it is probable that the parties intend to persevere in conjugal life.

Can.1162 $1. A marriage cannot be radically sanated if consent is lacking in either or both of the parties, whether the consent was lacking from the beginning or was given in the beginning but afterwards revoked.

$2. If, however, consent was indeed  lacking  in  the beginning but afterwards was given, a sanation can be granted from the moment the consent was given.

Can.1163 $1. A marriage which is invalid due to an impediment or due to defect of legitimate form can be sanated provided the consent of each party continues to exist.

$2. A marriage which is invalid due to an impediment of the natural law or of divine positive law can be sanated only after the impediment has ceased to exist.

Can.1164 A sanation can be granted validly even when one or both of the parties are unaware of it, but it is not to be granted except for serious reason.

Can.1165 $1. Radical sanation can be granted by the Apostolic See.

$2. In individual cases radical sanation can be granted by the diocesan bishop, even if several reasons for nullity exist in the same marriage, provided the conditions mentioned in can.1125 concerning the sanation of a mixed marriage are fulfilled. The diocesan bishop cannot grant radical sanation, however, if there is present an impediment whose dispensation   is  reserved   to  the Apostolic See in accord with can.1078, $2. or if it is a question of an impediment of the natural law or of the divine positive law which has ceased to exist.

มาตรา ๑๑๖๑ วรรค ๑ การรักษาที่รากเหง้าของการแต่งงานที่เป็นโมฆะ คือ การทำให้การแต่งงานอันเดียวกันนั้น กลับเป็นถูกต้องโดยไม่มีการรื้อฟื้นการให้ความยินยอม ผู้ใหญ่ผู้มีอำนาจเป็นผู้ให้การรักษานี้ ซึ่งรวมถึงการให้การยกเว้นจากข้อขัดขวางหากมีอยู่ และการยกเว้นจากการถือตามรูปแบบที่กฎหมายพระศาสนจักรกำหนด ถ้ามิได้ปฏิบัติ และรวมการย้อนหลังถึงอดีตของผลทางกฎหมายพระศาสนจักร

วรรค ๒ การทำให้กลับเป็นถูกต้อง เกิดขึ้นในเวลาที่ให้อุปการคุณ อันที่จริง การมีผลย้อนหลังให้เข้าใจว่า มีผลถึงเวลา ที่ประกอบพิธีแต่งงาน เว้นแต่มีข้อควรระวังอย่างอื่นอย่างชัดแจ้ง

วรรค ๓ ต้องไม่ให้การรักษาที่รากเหง้า เว้นแต่น่าเชื่อถือว่า คู่แต่งงานตั้งใจที่จะมั่นคงอยู่ในชีวิตแต่งงาน

มาตรา ๑๑๖๒ วรรค ๑ ถ้าทั้งสองฝ่าย หรือฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งขาดการให้ความยินยอม การแต่งงานไม่สามารถรักษาที่รากเหง้าได้ ไม่ว่าเป็นการขาดความยินยอมตั้งแต่แรก หรือเป็นการให้ความยินยอมในตอนแรก แต่ถอนคืนในภายหลัง

วรรค ๒ ถ้าขาดการให้ความยินยอมในตอนแรกก็จริง    แต่ภายหลังได้ให้ความยินยอม การรักษาที่รากเหง้าก็ทำได้ นับจากเวลาที่ให้ความยินยอมนั้น

มาตรา ๑๑๖๓ วรรค ๑ การแต่งงานที่เป็นโมฆะเพราะข้อขัดขวาง หรือเพราะขาดรูปแบบตามกฎหมาย สามารถรักษาที่รากเหง้าได้ ขอแต่ให้ความยินยอมของทั้งสองฝ่ายยังคงอยู่

วรรค ๒ การแต่งงานที่เป็นโมฆะ เพราะข้อขัดขวางที่มาจากกฎธรรมชาติ หรือกฎบัญญัติของพระเจ้ารักษาที่รากเหง้าได้ ก็ต่อเมื่อข้อขัดขวางนั้นสิ้นสุดลง

มาตรา ๑๑๖๔ การรักษาที่รากเหง้า ให้ได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย แม้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหรือทั้งสองฝ่ายไม่รู้ตัว อย่างไรก็ตาม ต้องไม่ให้การรักษานั้น เว้นแต่มีเหตุอันหนัก

มาตรา ๑๑๖๕ วรรค ๑ สันตะสำนัก สามารถให้การรักษาที่รากเหง้าได้

วรรค ๒ พระสังฆราชสังฆมณฑลให้การรักษาที่รากเหง้าได้ในแต่ละกรณี แม้ว่ามีเหตุอันทำให้เป็นโมฆะ หลายเหตุเกิดขึ้นพร้อมกันในการแต่งงานอันเดียวกัน โดยมีเงื่อนไขว่าได้ปฏิบัติตามมาตรา ๑๑๒๕ เกี่ยวกับการรักษาที่รากเหง้าของการแต่งงานแบบผู้ถือนิกายต่างกัน อย่างไรก็ดี พระสังฆราชสังฆมณฑล ไม่สามารถให้การรักษาที่รากเหง้าได้ ถ้ามีข้อขัดขวางซึ่งสงวนการยกเว้นไว้แก่สันตะสำนักตามมาตรา ๑๐๗๘ วรรค ๒  หรือถ้าเป็นเรื่องเกี่ยวกับข้อขัดขวางที่มาจากกฎธรรมชาติ หรือกฎบัญญัติของพระเจ้า ซึ่งเวลานี้ได้สิ้นสุดลงแล้ว