ส่วน ๒ การแยกกันโดยที่พันธะการแต่งงานยังคงอยู่

Can.1151 Spouses have the duty and the right to preserve conjugal living unless a legitimate cause excuses them.

Can.1152 $1. Although it is earnestly recommended that a spouse, moved by Christian charity and a concern for the good of the family, not refuse pardon to an adulterous partner and not break up conjugal life, nevertheless, if the spouse has not expressly or tacitly condoned the misdeed of the other spouse, the former does have the right to sever conjugal living, unless he or she consented to the adultery, gave cause for it, or likewise committed adultery.

$2. Tacit condonation exists if the innocent spouse, after having become aware of the adultery, continued voluntarily to live with the other spouse in marital affection. Tacit condonation is presumed if the innocent spouse continued conjugal living for a period of six months and has not had recourse to ecclesiastical or civil authority.

$3. If the innocent spouse spontaneously severed conjugal living, that spouse within six months is to bring a suit for separation before the competent ecclesiastical authority; this authority, after having investigated all the circumstances, is to decide whether the innocent spouse can be induced to forgive the misdeed and not to prolong the separation permanently.

Can.1153 $1. If either of the spouses causes serious danger of spirit or body to other spouse or to the children, or otherwise renders common life too hard, that spouse gives the other a legitimate cause for separating in virtue of a decree of the local ordinary, or even on his or her own authority if there is danger in delay.

$2. In all cases, when the reason for the separation ceases to exist, conjugal living is to be restored unless ecclesiastical authority decides otherwise.

Can.1154 After the separation of the spouses, suitable provision is to be made for the adequate support and education of the children.

Can.1155 The innocent spouse can laudably readmit the other spouse to conjugal life, in which case the former renounces the right to separate.

มาตรา ๑๑๕๑ คู่แต่งงานมีหน้าที่และสิทธิ ต้องธำรงค์ไว้ซึ่งชีวิตฉันท์สามีภรรยา เว้นแต่มีเหตุผลอันชอบเป็นข้ออ้าง

มาตรา ๑๑๕๒ วรรค ๑ แม้จะเป็นที่แนะนำอย่างแข็งขันว่า คู่แต่งงานที่ได้รับการจูงใจจากความรักเยี่ยงคริสตชน และมีความห่วงใยต่อความดีของครอบครัว ไม่ควรปฏิเสธการให้อภัยแก่คู่ชีวิตที่นอกใจ และไม่ควรตัดขาดชีวิตสมรส กระนั้นก็ดี ถ้าคู่แต่งงานมิได้ให้อภัยความผิดของอีกฝ่ายหนึ่งอย่างชัดแจ้ง หรืออย่างเงียบๆ เขามีสิทธิ์ที่จะตัดขาดการมีชีวิตร่วมกันฉันท์สามีภรรยา เว้นแต่ เขาได้เห็นชอบกับการนอกใจนั้น หรือเป็นเหตุแห่งการนอกใจ หรือตัวเขาเองได้นอกใจด้วย

วรรค ๒ ถือว่ามีการให้อภัยอย่างเงียบ ถ้าคู่ชีวิตฝ่ายบริสุทธิ์นั้น หลังจากรู้ถึงการนอกใจแล้ว ยังเต็มใจใช้ชีวิตร่วมกันกับคู่ชีวิตอีกฝ่ายหนึ่งด้วยความรักฉันท์สามีภรรยา อันที่จริงให้สันนิษฐานว่า มีการให้อภัย ถ้าหากคู่ชีวิตฝ่ายบริสุทธิ์ยังคงรักษาชีวิตฉันท์สามีภรรยาอยู่เป็นเวลาหกเดือน และมิได้ร้องเรียนต่อเจ้าหน้าที่ฝ่าย ศาสนจักร หรือฝ่ายบ้านเมือง

วรรค ๓ ถ้าคู่ชีวิตฝ่ายบริสุทธิ์ ได้ตัดการมีชีวิตร่วมกันฉันท์สามีภรรยาโดยลำพัง ภายในหกเดือนต้องยื่นเรื่องการแยกอยู่ต่อเจ้าหน้าที่ผู้มีอำนาจฝ่ายพระศาสนจักร ซึ่งเมื่อได้ตรวจสอบกรณีสิ่งแวดล้อมทั้งปวงแล้ว ต้องชั่งใจดูว่า จะสามารถชักจูงคู่ชีวิตฝ่ายบริสุทธิ์ให้อภัยความผิดนั้น และไม่ยืดการแยกอยู่อย่างถาวร ได้หรือไม่

มาตรา ๑๑๕๓ วรรค ๑ ถ้าคู่ชีวิตฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง ก่ออันตรายร้ายแรงแก่อีกฝ่ายหนึ่งหรือแก่ลูกหลาน ไม่ว่าทางใจหรือทางกาย หรือทำให้ชีวิตร่วมกันทุกข์ลำเค็ญเกินไป เป็นเหตุให้คู่ชีวิตอีกฝ่ายหนึ่ง       มีเหตุผลอันชอบ  มาอ้างเพื่อแยกจากไป ไม่ว่า โดยคำสั่งของผู้ใหญ่ผู้ทรงอำนาจท้องถิ่น หรือด้วยอำนาจของตนเอง และหากชักช้าจะมีอันตราย

วรรค ๒ ในทุกกรณี เมื่อเหตุของการแยกอยู่สิ้นสุดลง ชีวิตการอยู่ร่วมกันฉันท์สามีภรรยา ต้องได้รับการฟื้นฟูอีกครั้งหนึ่งเว้นแต่อำนาจทางพระศาสนจักรจะกำหนดไว้เป็นอย่างอื่น

มาตรา ๑๑๕๔ เมื่อจัดให้คู่ชีวิตแยกกันอยู่ ต้องจัดให้บุตรได้รับการเลี้ยงดู และการศึกษาอบรมอย่างเหมาะสมเสมอ

มาตรา ๑๑๕๕ คู่ชีวิตฝ่ายบริสุทธิ์ สามารถรับคู่ชีวิตอีกฝ่ายหนึ่งกลับมาร่วมชีวิตฉันท์สามีภรรยาอย่างน่าสรรเสริญอีกครั้งหนึ่งในกรณีเช่นนี้ เขาสละสิทธิ์ที่จะแยกกันอยู่