|
Can.113 $1 The Catholic Church and the Apostolic See have the nature of a moral person by divine law itself.
$2 Besides physical persons, there are also in the Church juridic persons, that is, subjects in canon law of obligations and rights which correspond to their nature.
Can.114 $1 Juridic persons are constituted either by prescription of law or by special concession of the competent authority given through a decree; they are aggregates of
persons or of things ordered towards a purpose congruent with the mission of the Church and which transcends the purpose of the individuals that make them up.
$2 The purposes spoken of in $1 are understood as those which pertain to works of piety, of the apostolate or of charity, whether spiritual or temporal.
$3 The competent ecclesiastical authority is not to confer juridic personality except upon those aggregates of persons or things which pursue a truly useful
purpose and, all things
considered, have resources which are foreseen to be sufficient to achieve their designated end.
Can.115 $1 Juridic persons within the Church are aggregates either of persons or of things.
$2 An aggregate of persons, which cannot be constituted unless it consists of at least three persons, is collegial if its members determine its action through participation in
making
its decisions, whether by equal right or not, according to the norm of law and its own statutes; otherwise it is non-collegial.
$3 An aggregate of things or an autonomous foundation consists of goods or things, whether spiritual or material, and is directed by one or several physical persons or a
college according to the norm of law and its statutes.
Can.116 $1 Public juridic persons are aggregates of persons or things which are so constituted by the competent ecclesiastical authority that, within the limits set for them
in
the name of the Church, they fulfill a proper function entrusted to them in view of the common good, in accord with the prescripts of law; other juridic persons are private.
$2 Public juridic persons are given this personality either through the law itself or by a special decree of the competent authority expressly granting it, private
juridic persons are given this personality
only through a special decree of the competent authority expressly granting this personality.
Can.117 No aggregate of persons or things, intending to obtain juridic personality, can achieve it unless its statutes have been approved by the competent authority.
Can.118 They alone represent a public juridic person and act in its name who are acknowledged to have this competence either by universal or particular law or by its own
statutes; they represent a private juridic person who have been given this competency by statute.
Can.119 With regard to collegial acts, unless provision is made otherwise by law or statutes:
1. if it is a question of elections, that action has the force of law which, when a majority of those who must be convoked are present, receives the approval of an
absolute majority of those who are present; after two indecisive ballots, the choice is between the two
candidates who have obtained the greater number of the votes, or, of there are several (with the same numbers), upon the two who are senior in age; after a third ballot, if
the tie remains, the one who is the senior in age is considered elected;
2. if it is a question of other matters, that action will have the force of law which, when a majority of those who must be convoked are present, receives the approval of an
absolute majority of those who are present; if after two ballots it is a tie vote, the presiding officer can break the tie by his or her vote;
Can.120 $1 A juridic person is of its nature perpetual; nevertheless it is extinguished if it is legitimately suppressed by a competent authority or has ceased activity for a
hundred years; a private juridic person is furthermore extinguished if the association is dissolved according to the norm of its statutes, or if, in the judgment of
the competent authority, the foundation itself has ceased to exist according to the norm of its statutes.
$2 If even one member of a collegial juridic person survives, and the aggregate of persons has not ceased to exist according to its statutes, the exercise of all of the rights
of the aggregate devolves upon that one member.
Can.121 If aggregates, whether of persons or of things, which are public juridic persons, are so joined that out of all of them one aggregate is constituted, itself enjoying
juridic personality, this new juridic person obtains the goods and patrimonial rights proper to the
prior ones, and it also takes upon itself the obligations with which they have been burdened; however, the intention of the founders and donors and acquired rights must be
respected, particularly as regards the allocation of goods and the fulfillment of obligations.
Can.122 If an aggregate which has public juridic personality is so to be divided so that a part of it is united to another public juridic person, or that a distinct
public juridic person is established from the separated part, it is the obligation of the ecclesiastical authority which is competent to make the division, having observed before all else the intention
of founders and donors, acquired rights, and approved statutes, to see to it personally or through an executor:
1. that things held in common which are capable of division, both goods and patrimonial rights as well as he debts and other obligations, are divided among the juridic persons
concerned with due proportion based on equity and justice, taking into account all the
.
|
circumstances and the needs of each;
2. that the use and usufruct of those common goods which are not susceptible to division accrue to each juridic person, and that the obligations proper to them fall upon each,
to be determined in like manner with proper regard for due proportion based on equity and justice.
Can. 123 Upon the extinction of a public juridic person, the allocation of its goods, patrimonial rights and obligations, is ruled by law and by statutes; if these give no
indication, they go to the juridic person immediately superior, with due regard for the will of the founders or donors and for acquired rights; upon the extinction of a private juridic person the
allocation of its goods and obligations is regulated by its own statutes
๑๑๓ วรรค ๑ พระศาสนจักรคาทอลิกและสันตะสำนักมีธรรมชาติเป็นนิติบุคคลโดยกฎพระเจ้าเอง
วรรค ๒ ในพระศาสนจักร นอกจากมีบุคคลธรรมดาแล้วยังมีนิติบุคคลด้วย ซึ่งต้องอยู่ภายใต้กฎหมายพระ ศาสนจักรในเรื่องหน้าที่และสิทธิอันสอดคล้องตามธรรมชาติของบุคคลนั้น
๑๑๔. วรรค ๑ นิติบุคคลถูกตั้งขึ้น โดยข้อกำหนดของกฎหมายหรือโดยการอนุญาตให้แบบพิเศษ โดยผู้ใหญ่ผู้มีอำนาจที่ด้วยการออกกฤษฎีกา
นิติบุคคลเหล่านั้นเกิดจากการรวมตัวของบุคคลหรือสิ่งของโดยมีจุดมุ่งหมายที่สอดคล้องกับพันธะกิจของพระศาสนจักรและจุดประสงค์อยู่เหนือจุดประสงค์ของปัจเจกบุคคลซึ่งรวมกันเป็นนิติบุคคล
วรรค ๒ จุดประสงค์ของการรวมตัวกันตามวรรค ๑ ให้เข้าใจว่าเป็นจุดประสงค์เกี่ยวกับงานด้านกิจเมตตา ด้านการแพร่ธรรม หรือด้านการกุศลไม่ว่าจะเป็นเรื่องฝ่ายวิญญาณหรือฝ่ายกายก็ตาม
วรรค ๓ ผู้ใหญ่ผู้มีอำนาจฝ่ายพระศาสนจักรต้องไม่อนุญาตให้ความเป็นนิติบุคคลแก่ใคร เว้นแต่จะให้แก่การรวมตัวของบุคคลหรือของทรัพย์สิน ซึ่งสามารถทำให้บรรลุเป้าหมายที่
เป็นประโยชน์อย่างแท้จริงและโดยที่ พิจารณาอย่างรอบคอบแล้วเห็นว่ามีปัจจัยเพียงพอที่คาดได้ว่าจะบรรลุเป้า-หมาย ตามที่กำหนดไว้
๑๑๕ วรรค ๑ นิติบุคคลในพระศาสนจักรหมายถึงการรวมตัวกันของกลุ่มบุคคลหรือทรัพย์สิน
วรรค ๒ การรวมตัวกันของกลุ่มบุคคลไม่สามารถก่อตั้งขึ้นได้ หากมิได้ประกอบด้วยบุคคลอย่างน้อย ๓ คน การรวมตัวกันนี้ถือเป็นคณะบุคคล
ต่อเมื่อสมาชิกของคณะบุคคลกำหนดกิจกรรมของคณะโดยมีส่วนในการ
ตัดสินใจร่วมกัน ไม่ว่าจะมีสิทธิในการตัดสินใจเท่าเทียมกันหรือไม่ก็ตาม ทั้งนี้ให้เป็นไปตามกฎเกณฑ์ของกฎหมายและบทบัญญัติของคณะบุคคลนั้นเอง มิฉะนั้นจะไม่ถือว่าเป็นคณะบุคคล
วรรค ๓ การรวมตัวของทรัพย์สินหรือมูลนิธิอิสระประกอบด้วยทรัพย์สิ่งของไม่ว่าจะเป็นฝ่ายจิตหรือฝ่ายวัตถุโดยมีบุคคลธรรมดาคนหนึ่งหรือหลายคน
ตามกฎเกณฑ์ของกฎหมายและตามบทบัญญัติของคณะบุคคลนั้น
๑๑๖. วรรค ๑ นิติบุคคลสาธารณะคือ การรวมตัวของกลุ่มบุคคลหรือทรัพย์สิน ซึ่งก่อตั้งขึ้นโดยผู้ใหญ่ผู้มีอำนาจฝ่ายพระศาสนจักรภายในขอบเขตที่กำหนดไว้สำหรับนิติบุคคลสาธารณะนี้
ในนามของพระศาสนจักร เพื่อทำหน้าที่เฉพาะที่ได้รับมอบหมายให้สำเร็จไป โดยมุ่งความดีส่วนรวม ตามข้อกำหนดของกฎหมาย นิติบุคคลอื่นถือเป็นส่วนบุคคล
วรรค ๒ นิติบุคคลสาธารณะมีสถานภาพเป็นบุคคลโดยกฎหมายเองหรือโดยกฤษฎีกาพิเศษ
ที่ออกให้อย่างชัดแจ้งโดยผู้ใหญ่ผู้มีอำนาจ นิติบุคคลส่วนบุคคลมีสถานภาพเป็นบุคคลเพียงแต่การออกกฤษฎีกาพิเศษ
เท่านั้นที่ออกให้อย่างชัดแจ้งโดยผู้ใหญ่ผู้มีอำนาจ
๑๑๗. ไม่มีการรวมตัวของบุคคลหรือสิ่งของใดๆ ที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อได้รับความเป็นนิติบุคคล สามารถได้รับความเป็นนิติบุคคลได้
เว้นไว้แต่ว่าผู้ใหญ่ผู้มีอำนาจได้ให้การรับรองบทบัญญัติของนิติบุคคลนั้นแล้ว
๑๑๘. บุคคลที่ได้รับการรับรู้ว่ามีอำนาจนี้
โดยกฎหมายสากลหรือกฎหมายเฉพาะหรือบทบัญญัติของนิติบุคคลเท่านั้นเป็นตัวแทนนิติบุคคลสาธารณะและสามารถดำเนินการในนามของนิติบุคคลสาธารณะนั้นได้ บุคคลที่ได้รับอำนาจนี้โดยบทบัญญัติ เป็นตัวแทนนิติบุคคลส่วนบุคคล
๑๑๙. เกี่ยวกับการกระทำที่เป็นหมู่คณะ เว้นไว้แต่ว่า กฎหมายหรือบทบัญญัติได้กำหนดไว้เป็นอย่างอื่น
๑ หากเป็นเรื่องการเลือกตั้งการดำเนินการนั้นมีผลตามกฎหมาย เมื่อผู้ที่ต้องถูกเรียกเข้าประชุมส่วนใหญ่อยู่ในที่ประชุมนั้น
การเลือกตั้งจะมีผลตามกฎหมายต้องได้รับการรับรองโดยคะแนนเสียงเกินกึ่งหนึ่งของผู้เข้าร่วมประชุม หลังจากการลงคะแนนผ่านไป ๒ ครั้งแล้วยังไม่
ได้ผล ให้เลือกระหว่างผู้ที่ได้รับคะแนนสูงสุด 2 คน ถ้าหากว่าผู้ได้รับคะแนนสูงสุด (คะแนนเท่ากัน) มีเกินกว่า ๒ คน ให้เลือกระหว่างผู้ที่มีอาวุโสกว่า ๒ คน หลังจากการลงคะแนนผ่านไป ๓
ครั้ง ถ้าคะแนนยังคงเท่ากันให้ถือว่า ผู้มีอาวุโสกว่าได้รับเลือก
๒. หากเป็นเรื่องอื่นๆการดำเนินการมีผลตามกฎหมายเมื่อผู้ที่ต้องถูกเรียกเข้าประชุมส่วนใหญ่อยู่ในที่ประชุมนั้น
การลงคะแนนเสียงจะมีผลตามกฎหมายต้องได้รับการรับรองโดยคะแนนเสียงเกินกึ่งหนึ่งของผู้เข้าร่วมประชุม หลังจากการลงคะแนนผ่านไป 2 ครั้งแล้ว ยังคงได้รับคะแนนเท่ากัน ผู้เป็นประธานสามารถใช้สิทธิ์ออกเสียงตัดสินได้
๓. หากเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับสมาชิกแต่ละคน ต้องได้รับการรับรอง
๑๒๐. วรรค ๑ นิติบุคคลโดยธรรมชาติของมันแล้วเป็นสิ่งถาวร กระนั้นก็ดี นิติบุคคลจะสิ้นสุดลง หากผู้มีอำนาจเป็นผู้ยกเลิกตามกฎหมาย หรือหยุดดำเนินการเป็นเวลา๑๐๐ ปี ยิ่งกว่านั้น
นิติบุคคลส่วนบุคคล สิ้นสุดลงหากการรวมตัวนั้นสลายลงตามกฎเกณฑ์ของบทบัญญัติ หรือผู้ใหญ่ผู้มีอำนาจ
วินิจฉัยว่า ตัวมูลนิธิเอง สิ้นสุดลงตามกฎเกณฑ์ของบทบัญญัติของมูลนิธินั้น
วรรค ๒ หากแม้เหลือสมาชิกของคณะนิติบุคคลเพียงคนเดียว และการรวมตัวของกลุ่มบุคคล ยังไม่สิ้นสุดลงตามบทบัญญัติของนิติบุคคลนั้น
การบริหารสิทธิทั้งหมดของกลุ่มบุคคลตกเป็นของสมาชิกผู้นั้น
๑๒๑. หากการรวมตัวกัน ไม่ว่าของกลุ่มบุคคลหรือของทรัพย์สิน ซึ่งเป็นนิติบุคคลสาธารณะ การรวมตัวกันดังกล่าวนั้นก่อให้เกิดการรวมตัวอีกอันหนึ่ง
ซึ่งในตัวของมันเองมีความเป็นนิติบุคคลด้วย นิติบุคคลใหม่นี้ได้รับทรัพย์สิ่งของและสิทธิตกทอดมา ซึ่งเป็นของนิติบุคคลที่มีอยู่ก่อน และต้องรับข้อผูกมัด ซึ่งนิติบุคคลเหล่านั้นรับภาระอยู่ด้วย
อย่างไรก็ตามต้องเคารพต่อจุดมุ่งหมายของผู้ตั้ง และผู้บริจาคและสิทธิที่ได้รับมาแล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับเรื่องการแบ่งปันทรัพย์สิ่งของและการปฏิบัติตามข้อผูกมัดต่างๆ
๑๒๒. หากการรวมตัวกัน ซึ่งมีความเป็นนิติบุคคลสาธารณะ จำเป็นต้องแบ่งออกเพื่อให้ส่วนหนึ่งไปรวมกับนิติบุคคลอีกนิติบุคคลหนึ่ง
หรือเมื่อส่วนที่แยกออกมาได้ถูกตั้งขึ้นเป็นนิติบุคคลสาธารณะต่างหาก เป็นหน้าที่ของผู้มีอำนาจฝ่ายพระศาสนจักรซึ่งมีอำนาจแบ่งแยก
ก่อนอื่นหมดต้องรักษาจุดมุ่งหมายของผู้ตั้งและผู้บริจาค สิทธิที่ได้รับมาและบทบัญญัติที่ได้รับการรับรองแล้ว หลังจากนั้นต้องเอาใจใส่เป็นการส่วนตัว หรือโดยผ่านผู้บริหารในเรื่องต่อไปนี้
๑. ทรัพย์สิ่งของที่เป็นของส่วนรวม ซึ่งสามารถแบ่งแยกได้ ทั้งทรัพย์สินหรือสิทธิตกทอดมาตลอดจนหนี้สินและข้อผูกมัดอื่นๆ
ต้องถูกแบ่งระหว่างนิติบุคคลทั้งหลายที่เกี่ยวข้องในสัดส่วนที่เหมาะสม อย่างเสมอภาคและยุติธรรม โดยคำนึงถึงสภาพแวดล้อมและความต้องการของแต่ละนิติบุคคล
บุคคลด้วย ต้องกำหนดในลักษณะเดียวกันโดยยึดถือสัดส่วนที่เหมาะสม อย่างเสมอภาคและยุติธรรม
๑๒๓. เมื่อนิติบุคคลสาธารณะสิ้นสภาพลง ต้องแบ่งปันทรัพย์สิ่งของสิทธิตกทอดมาและพันธะทั้งหลาย ตามหลักเกณฑ์ของกฎหมายและตามบทบัญญัติ ถ้าไม่มีกฎหมายหรือธรรมนูญบ่งชี้ไว้
สิ่งเหล่านี้ก็ตกทอดแก่นิติบุคคลที่เหนือกว่าอันดับต่อไป โดยยังต้องยึดถือตามเจตนารมณ์ของผู้ตั้ง ผู้บริจาค และตามสิทธิที่ได้รับมาแล้ว เมื่อนิติบุคคลส่วนบุคคลสิ้นสภาพลง
ต้องแบ่งปันทรัพย์สินและพันธะตามบทบัญญัติของนิติบุคคลนั้นเอง
|
