ทุกวันนี้ ที่กรุงโรม เรายังคงสามารถไปเยี่ยมสุสานคริสตชนหรือสุสานใต้ดิน สุสานเหล่านี้เป็นทางเดินยาวหรือห้องโถงที่อยู่ใต้ดิน มีหลุมฝังศพวางอยู่ในกำแพง ในช่วงการเบียดเบียน คริสตชนอยู่รวมกันในสุสานใต้ดิน เพื่อฉลองพิธีขอบพระคุณ ในสมัยนั้นจำนวนคริสตชนเพิ่มขึ้นอย่างมาก บางครั้งบางคราว
พระศาสนจักรท้องถิ่นที่มีจำนวนสมาชิกมากจะรวมกันในบ้านส่วนตัวตามที่เคยปฏิบัติกันมา ต่อมาคริสตชนเริ่มแยกสถานที่และอาคารเพื่อการฉลองพิธีขอบพระคุณและสวดภาวนาเอาไว้ต่างหาก พวกเขายังแยกสุสานของพวกเขาเองเพื่อฝังผู้ตายด้วย นักประวัติศาสตร์ในศตวรรษที่ 4 ใช้คำว่า catacombs เพื่อหมายถึงสุสานของคริสตชนเหล่านี้ คำว่า Catacomb มาจากภาษากรีกหมายถึง "หุบเขาลึก" (ravine) ราวๆ ค.ศ.800 คำๆ นี้ใช้อย่างแพร่หลายเพื่อเรียกสถานที่ฝังศพใต้ดินของคริสตชน สุสานใต้ดินที่เก่าแก่ที่สุดในกรุงโรมคือ สุสานใต้ดินนักบุญกัลลิสตุส ซึ่งตั้งชื่อตามสังฆานุกรที่เป็นผู้รับผิดชอบดูแลสถานที่นี้ พระสันตะปาปาหลายพระองค์ถูกฝังไว้ที่นั่น แต่ที่นี่ก็ไม่ได้เป็นเพียงสุสานสำหรับชาวโรมันเท่านั้น |