|
1777มโนธรรมทางศีลธรรมปรากฏอยู่ที่ใจของบุคคล ซึ่งจะเข้ามาร่วมกับเขาในช่วงเวลาอันเหมาะสมเพื่อกระทำความดีและหลีกหนีความชั่ว
มโนธรรมยังวินิจฉัยข้อเลือกบางประการเพื่อแสดงความคิดเห็นชอบด้วยกับข้อที่ดีและละเว้นจากข้อที่ชั่ว
มโนธรรมเป็นพยานต่ออำนาจของความจริงในส่วนที่เกี่ยวข้องกับความดีสูงสุด ซึ่งความดีนี้ดึงดูดมนุษย์ทุกคนให้มุ่งกระทำ และมโนธรรมก็ถือตามเกณฑ์ของพระบัญญัติ เมื่อเขาฟังเสียงมโนธรรมของเขา มนุษย์ผู้ฉลาดรอบคอบก็ฟังพระสุรเสียงของพระเจ้าผู้ซึ่งกำลังตรัสอยู่
1778มโนธรรมเป็นการวินิจฉัยของเหตุผลซึ่งทำให้มนุษย์รับรู้ถึงคุณภาพด้านศีลธรรมของการกระทำอันเป็นรูปธรรม ซึ่งเขากำลังจะลงมือกระทำ ซึ่งอาจอยู่ในกระบวนการของการ
กระทำหรือเมื่อการกระทำนั้นเสร็จสิ้นลงแล้ว ในทุกอย่างที่มนุษย์พูดหรือกระทำ เขาต้องกระทำตามสิ่งที่เป็นธรรมและถูกต้องอย่างเคร่งครัด โดยอาศัยการวินิจฉัยของมโนธรรมนี้ มนุษย์มองเห็นและรับรู้เกณฑ์กำหนดของกฎพระเจ้า
มโนธรรมเป็นกฎของจิตใจ แต่กระนั้น (คริสตชน) ก็ไม่ให้เป็นอะไรมากกว่านี้ ข้าพเจ้าหมายความว่า มโนธรรมไม่ใช่เป็นคำสั่งเผด็จการ หรือชักนำความหมายความรับผิดชอบ หน้าที่
คำขู่ และสัญญา... (มโนธรรม) เป็นผู้ถือสาสน์ของพระองค์ผู้ทรงตรัสกับเราหลังฉาก ทั้งตามธรรมชาติและเหนือธรรมชาติ สอนและปกครองเราด้วยตัวแทนต่างๆ ของพระองค์ มโนธรรมเป็นตัวแทนดั้งเดิมของพระคริสต์ (จอห์น เฮนรีนิวแมน)
1779ทุกคนควรจะถือเป็นเรื่องสำคัญในอันที่จะอยู่กับตนเองอย่างพอเพียง เพื่อที่จะได้ยินและปฏิบัติตามเสียงของมโนธรรม
เงื่อนไขของ "เรื่องภายใน" นี้มีความจำเป็นมากขึ้นในขณะที่ชีวิตของเราถูกดึงดูดให้ออกห่างไปจากการไตร่ตรองการตรวจสอบตนเอง หรือการหวนเข้าไปสำรวจภายในตน
จงหวนกลับไปหามโนธรรมของตน สอบถามมโนธรรมดู... พี่น้องจงหวนกลับเข้าไปข้างในใจ และทุกสิ่งทุกอย่างที่ท่านกระทำก็จงมองพระเจ้าเป็นดั่งพยานของท่าน (นักบุญออกัสติน)
1780ศักดิ์ศรีของมนุษย์มีความหมายถึงและขึ้นอยู่กับความเที่ยงธรรมของมโนธรรมทางศีลธรรม มโนธรรมยังรวมถึงการมองเห็นหลักการของศีลธรรม
การประยุกต์ใช้ในสถานการณ์จริงโดยการไตร่ตรองเหตุผลและความดีงามเพื่อนำไปปฏิบัติ และท้ายสุดการวินิจฉัยเกี่ยวกับการกระทำหรือได้กระทำลงไปแล้ว ความจริงเกี่ยวกับความดีทางศีลธรรมที่ปรากฏอยู่ในหลักการของเหตุผล
เป็นที่รับรู้โดยทางปฏิบัติและเป็นรูปธรรมโดยการวินิจฉัยอันฉลาดรอบคอบของมโนธรรม เราเรียกมนุษย์คนนั้นว่าฉลาดรอบคอบ เมื่อเขาเลือกการกระทำที่สอดคล้องกับดุลพินิจนี้
1781มโนธรรมช่วยให้บุคคลมีความรับผิดชอบต่อการกระทำของตน หากมนุษย์กระทำความชั่วดุลพินิจอันเป็นธรรมของมโนธรรมจะอยู่ในตัวเขา เป็นพยานต่อความจริงสากลของความดี
และในเวลาเดียวกันดุลพินิจนี้ก็เป็นความชั่วของข้อเลือกเจาะจงบางอย่างของเขา คำตัดสินของดุลพินิจของมโนธรรมยังเป็นการวอนขอความหวังและเมตตา ในการยืนยันถึงความผิดที่กระทำ มโนธรรมเตือนให้เจ้าตัวรู้ว่าต้องขออภัย
ต้องกระทำความดีต่อไป และจำเป็นต้องปลูกฝังฤทธิ์กุศลต่อไปอย่างสม่ำเสมอ โดยอาศัยพระหรรษทานของพระเจ้า
เราจะทราบว่าเราอยู่ในความจริง เราจะมั่นใจเฉพาะพระพักตร์ของพระองค์ เพราะพระเจ้าทรงยิ่งใหญ่กว่าใจของเรา และทรงล่วงรู้ทุกสิ่ง (1ยน.3:19-20)
1782มนุษย์มีสิทธิ์ที่จะปฏิบัติตามมโนธรรมและมีอิสรภาพเพื่อว่าเขาจะได้กระทำการตัดสินใจทางศีลธรรมโดยส่วนตัว "เขาจะต้องไม่ถูกบังคับให้กระทำตรงกันข้ามกับมโนธรรมของเขา
โดยเฉพาะในเรื่องที่เกี่ยวกับศาสนา" (เสรีภาพในการถือศาสนา สิทธิส่วนบุคคลและของบุคคลที่จะมีเสรีภาพทางสังคมและบ้านเมืองในเรื่องศาสนา ข้อ 3)
|
