1731เสรีภาพเป็นอำนาจที่หยั่งลึกลงในเหตุผลและน้ำใจ ที่จะกระทำหรือไม่กระทำ ที่จะทำสิ่งนี้หรือสิ่งนั้น ที่จะกระทำกิจการที่ตัดสินใจทำด้วยความรับผิดชอบของตนเอง
แต่ละคนก็จัดการชีวิตของตนด้วยน้ำใจอิสระ เสรีภาพของมนุษย์นั้นเป็นแรงกระตุ้นให้เจริญเติบโตและบรรลุวุฒิภาวะในความจริงและความดี เสรีภาพบรรลุถึงความสมบูรณ์เมื่อมุ่งสู่พระเจ้า ผู้เป็นบรมสุขของเรา
1732อิสรภาพหมายถึง ความเป็นไปได้ที่จะเลือกระหว่างความดีและความชั่ว เพื่อมิให้กำหนดลงไปแน่นอนในความดีสูงสุดซึ่งได้แก่พระเจ้านั้น
และผลที่ตามมาคือความเป็นไปได้ที่ก้าวหน้าในการเดินทางสู่ความสมบูรณ์ หรือมาถึงความผิดพลาดและการทำบาป อิสรภาพนั้นแยกแยะกิจการที่เป็นของมนุษย์โดยเฉพาะ กลายเป็นที่มาแห่งการสรรเสริญหรือคำสาปแช่ง บุญกุศลหรืออกุศล
1733ยิ่งทำความดีมากเท่าไร ยิ่งเป็นอิสระมากขึ้นเท่านั้น ไม่มีเสรีภาพแท้จริงถ้าไม่บริการรับใช้สิ่งที่ดีและยุติธรรม
การเลือกไม่เชื่อฟังและทำความชั่วนั้นเป็นการใช้เสรีภาพในทางที่ผิดและนำไปสู่ความเป็นทาสของบาป (เทียบ รม.6:17
1734เสรีภาพทำให้มนุษย์มีความรับผิดชอบในการกระทำของตน ในมาตราการที่พวกเขาทำโดยสมัครใจ ความก้าวหน้าในคุณธรรม
รู้จักความดีและการบำเพ็ญตบะเพิ่มพูนการควบคุมน้ำใจเหนือการกระทำของตนเอง
1735การใส่ความ (imputability) และความรับผิดชอบต่อการกระทำนั้นสามารถทำให้ความผิดลดน้อยลงหรือหมดสิ้นไปเพราะความเขลา ความเลินเล่อ การบังคับ ความกลัว นิสัย
ความติดพันเกินประมาณและจากองค์ประกอบอื่นๆ ทางจิตวิทยาหรือสังคม
1736การกระทำทุกอย่างที่จงใจนั้นเป็นสิ่งที่ผู้กระทำต้องรับผิดชอบโดยตรง
อันที่จริง พระเป็นเจ้าได้ทรงเรียกเอวา ภายหลังการทำบาปในสวน ว่า
"เจ้าได้ทำอะไรลงไป" (ปฐก.3:13) และได้ทรงถามกาอินเช่นเดียวกัน (เทียบ ปฐก.4:10) ในทำนองเดียวกัน ประกาศกนาธานก็ได้ถามกษัตริย์ดาวิด ที่กษัตริย์ดาวิดได้กระทำการล่วงประเวณีกับภรรยาของอูรีอาห์ และได้สังหารเขาเสีย (เทียบ 2ซมอ.12:7-15)
การกระทำอาจมีเจตนาทางอ้อมเมื่อเป็นผลของการละเลยในแง่ที่สิ่งหนึ่ง บุคคลหนึ่งควรจะต้องรู้หรือกระทำ ยกตัวอย่างเช่น อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นโดยความไม่รู้กฎจราจร
1737ผู้กระทำสามารถยอมรับผลที่เกิดขึ้นแม้มิได้เจตนา เช่น คุณแม่หมดกำลังใจเพราะดูแลลูกผู้ป่วย ผลที่ก่อความเสียหายนั้นไม่ต้องรับผิดชอบถ้าไม่ได้มีเจตนา
หรือในฐานะเป็นเครื่องมือของการกระทำ เช่นเกิดมีคนตายเพราะไปช่วยคนที่อยู่ในอันตราย เพราะมีผลร้ายเกิดขึ้นที่เราต้องคะเนได้ และผู้กระทำต้องหลีกเลี่ยงได้ ยกตัวอย่างเช่น กรณีฆาตกรรมโดยผู้ที่ขับรถอยู่ในสภาพมึนเมา
1738อิสรภาพคือ การสร้างความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ด้วยกัน มนุษย์ทุกคนถูกสร้างตามพระฉายาของพระเจ้า มีสิทธิตามธรรมชาติที่จะเป็นที่ยอมรับว่ามีอิสระและมีความรับผิดชอบ
ทุกคนมีหน้าที่ให้ความเคารพเรื่องนี้ต่อทุกคน
สิทธิการใช้เสรีภาพนั้นเป็นข้อเรียกร้องที่ไม่อาจแยกจากศักดิ์ศรีความเป็นบุคคล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องศีลธรรมและศาสนา (เทียบ เสรีภาพในการถือศาสนา สิทธิของบุคคลและของคณะบุคคลที่จะมีเสรีภาพทางสังคม และบ้านเมืองในเรื่องศาสนา 2:7) สิทธินี้ต้องได้รับการยอมรับและปกป้องจากอำนาจทางการเมือง ในขอบเขตของความดีส่วนรวมและกฎเกณฑ์ของชุมชน
|